Jedynki zęby specjalnej troski

W Szwecji brak zęba jest traktowany jak inwalidztwo, dlatego zabiegi implantacji zębów są tam powszechne i są w pełni refundowane przez firmy ubezpieczeniowe. W Polsce nikt nawet nie mówi o wprowadzeniu takiego rozwiązania nawet w stosunku do utraty jedynek - zębów szczeglnie ważnych dla zdrowia i estetyki uśmiechu.

Kolega wychodził z klubu, a ja stałam po drugiej stronie drzwi. Popchnął drzwi tak mocno, że powaliły mnie na ziemię, a z ust polała mi się krew - Agnieszka (wtedy 15, a dziś 27 lat) wspomina niefortunne popołudnie, które zakończyło się w... gabinecie stomatologa, bo straciła pół "jedynki". Joasi - dziś menedżerowi firmy farmaceutycznej jedynka ukruszyła się kiedy miała 9 lat. W czasie zimowej zabawy kolega popchnął ją na ślizgawce i wylądowała twarzą na poręczy pobliskich schodów. Tragicznie dla jedynek skończyć się spotkanie z: brzegiem kufla w barze, dnem basenu w czasie nurkowania, drzwiami, schodami, czy... czyjąś pięścią. Już tylko robiąc mały wywiad wśród znajomych okazuje się, że utrata, lub częściowa utrata jedynek jest przypadłością częstą i wyjątkowo nieprzyjemną. I to nie tylko ze względu na ból, ale także na związane z tym skutki psychiczne.

Jedynki łatwiej stracić

Z doświadczeń specjalistów stomatologów wynika, że jedynki najczęściej tracone są w wyniku urazów i wypadków. Zęby te nie znoszą aż takich obciążeń jak zęby boczne i są mniej narażone na próchnicę, dlatego ich utrata z przyczyn "naturalnych" nie jest częsta. - Najczęściej spotykam przypadki młodych ludzi, którzy utracili jedynki w wyniku urazów podczas ćwiczeń sportowych. Jeden z ostatnich przypadków to 11-letni chłopiec, który podczas lekcji WF-u złamał górną jedynkę. Ząb należało usunąć, jednak na zastosowanie implantu chłopiec ten musi poczekać do czasu, gdy osiągnie dojrzałość i kość przestanie rosnąć. Inny pacjent, kilkunastoletni chłopiec, został wypchnięty z pociągu, na skutek czego stracił dwie górne jedynki wraz z odłamkiem kości.

Dzięki nowoczesnym metodom diagnostyki i leczenia zęby zostały uzupełnione implantami - opowiada dr Roman Borczyk, szef Kliniki Implantologii i Stomatologii Estetycznej działającej w Katowicach, guru polskiej endodoncji. Utrata zębów centralnych, czyli jedynek, jest szczególnie niekomfortowa. Osoba, która je traci czuje się skrępowana, nie może się swobodnie uśmiechać, wyraźnie mówić, a nawet odgryzać prawidłowo pokarmów. Jednak dla pacjentów najważniejsza jest kwestia estetyki. Utrata zębów bocznych nie stanowi dla nich aż tak wielkiego problemu jak utrata jedynek, gdyż zęby boczne nie mają wpływu na ogólny wygląd uśmiechu -mówi dr Roman Borczyk. Choć należy pamiętać, że z medycznego punktu widzenia zarówno jedynki jak i pozostałe utracone zęby należy bezwzględnie uzupełniać, by przywrócić prawidłową funkcję uzębienia i zapobiec przeciążeniom pozostałych zębów.

Zobacz również:

Najważniejsze dla uśmiechu

Specjaliści stomatolodzy przyznają, że jedynki są najważniejszymi zębami jeżeli chodzi o estetykę uśmiechu, każda asymetria, przebarwienie, ukruszenie, czy starcie są natychmiast zauważane i odbierane jako" brzydki uśmiech". - Bardzo często wykonujemy np. licówki porcelanowe (minimalnie inwazyjnie), dzięki którym można trwale poprawić kształt i kolor zebów. Coraz częstsze są też implantacje jedynek, choć wśród wszystkich zabiegów z wykorzystaniem implantów stanowią około 4% - mówi dr Roman Borczyk. Dodaje, że w ciągu ostatniego roku w jego klinice przeprowadzonych zostało 417 zabiegów implantacji. - Myślę, że w skali ogólnopolskiej proporcje są podobne. Najczęściej implantami uzupełniane są zęby przedtrzonowe i trzonowe - dodaje.

Implant z NFZ-tu?

W Szwecji brak zęba jest traktowany jak inwalidztwo, dlatego zabiegi implantacji zębów są tam powszechne i są w pełni refundowane przez firmy ubezpieczeniowe. W innych krajach prywatne ubezpieczalnie pokrywają część kosztów implantów. Polskie ubezpieczalnie w większości przypadków traktują jednak implanty jako leczenie kosmetyczne nie objęte ubezpieczeniem. Przypadki refundowania zdarzają się jedynie wtedy, kiedy pacjent jest ubezpieczony w prywatnym, zagranicznym funduszu np. w Niemczech, czy Francji.

W przypadku francuskich prywatnych ubezpieczalni jest to pełna refundacja. Niemieckie ubezpieczalnie ustalają limit kwotowy implantacji - mówi dr Roman Borczyk. Dodaje, że zdaniem wielu specjalistów z branży utrata zęba powinna być traktowana jako poważny uszczerbek na zdrowiu. Jej następstwem jest pochylanie i przesuwanie się zębów sąsiednich oraz wysuwanie zębów przeciwstawnych. Pozostałe zdrowe zęby muszą znosić większe obciążenia,
co powoduje ich ścieranie i powstawanie mikropęknięć.

W miejscu brakującego zęba następuje zanik kości. Długotrwały proces zaniku tkanki kostnej prowadzi do przedwczesnej utraty zdrowych zębów i zmiany rysów twarzy. Szczęka i żuchwa zapadają się, a nos ulega nienaturalnemu wydłużeniu i zbliża się do brody. Powstaje więcej zmarszczek w okolicy szyi i ust. W efekcie twarz zyskuje charakterystyczny starczy wygląd. Zaburzenie funkcji układu żucia wpływa na obciążenie stawów.

Utrata jedynek stanowi dodatkowy problem natury estetycznej.

Brak zębów przednich wpływa na pewność siebie i ocenę przez społeczeństwo. Dlatego uważam, że jedynki utracone w wyniku urazu, czy wypadku powinny być refundowane przez NFZ. Natomiast jeśli chodzi o utratę zębów ze względu na zaniedbania i złą higienę, to w takich przypadkach nie jestem zwolennikiem refundowaniaimplantów - mówi szef katowickiej kliniki. W Polsce nie ma jednak obecnie żadnych projektów legislacyjnych w kierunku refundowania implantów zębów, mimo, że refunduje się np.implanty stawów, czy słuchowe. - Dlatego uważam, że Ministerstwo Zdrowia powinno rozważyć refundację implantów zębowych, gdyż utrata zębów jest również poważnym problemem medycznym - mówi dr Roman Borczyk.