Elektroniczna niania – zastosowanie, rodzaje, wady i zalety urządzenia

Wiele młodych mam nie wyobraża już sobie życia bez tego niepozornego, ale pomysłowego gadżetu. Elektroniczna niania (zwana też „e-nianią”), bo o niej mowa, ułatwia codzienną opiekę nad małym dzieckiem, dzięki temu urządzeniu świeżo upieczeni rodzice zwolnieni są z obowiązku całonocnego czuwania u wezgłowia niemowlęcego łóżeczka, ponieważ pozwala usłyszeć głos malucha, nawet gdy ten znajduje się w innym pomieszczeniu.

Elektroniczna niania to zwykle dwuelementowy zestaw, w skład którego wchodzi nadajnik (umieszczany w dziecięcym pokoiku) i odbiornik, który rodzic może zabrać ze sobą do innego pomieszczenia. Ogólna zasada działania urządzenia jest prosta: przekazuje ono dźwięki „ze stacji dziecka” do „stacji rodzica” wykorzystując fale radiowe lub sygnał cyfrowy. Dzięki temu mama czy tata w porę usłyszą, że malec przebudził się, zaczął się krztusić, płacze bądź ich nawołuje.

Podstawowe rodzaje elektronicznych niań

Elektroniczne nianie analogowe

Tego rodzaju e-nianie wykorzystują sygnał radiowy, dzięki temu umożliwiają całkiem spory zasięg (nawet do ok. 2 - 5 km na otwartej przestrzeni, w optymalnych warunkach). Cena takiego urządzenia jest dużo niższa w porównaniu do sprzętu cyfrowego. Wadą zwłaszcza starszych analogowych modeli było wychwytywanie dźwięków pochodzących z innych źródeł (np. CB radio czy niania elektroniczna używana przez sąsiadów), jednak aktualnie w sprzedaży dostępne są nowsze wersje, które dzięki m.in. wykorzystywaniu kilku kanałów odbioru eliminują ten problem. Ten typ jest szczególnie polecany dla osób, które chcą użytkować e-nianię na wolnym powietrzu (wyjazdy, przebywanie w ogrodzie, etc.).

Elektroniczne nianie cyfrowe

Niania elektroniczna wykorzystująca technologię cyfrową zapewnia czysty dźwięk, na ogół też brak zakłóceń. Sygnał jest kodowany, dlatego użytkowanie tego sprzętu nie wiąże się z niedogodnościami, jak odbiór „obcych” dźwięków. Taka niania często łączy w sobie wiele dodatkowych funkcji np. monitorowanie oddechu dziecka czy pomiar temperatury w pokoiku, ale ma też mniejszy zasięg (w zależności od konkretnego modelu jest to w przybliżeniu ok. 600 m) i rekomenduje się ją głównie do użytku typowo domowego.

Wybrane dodatkowe funkcje elektronicznych niań

Kamera

Dzięki niej można nie tylko słyszeć dziecko, ale również je obserwować - zwolennicy tego rozwiązania przekonują, że dzięki kamerze rodzic może np. trafniej interpretować płacz malucha (i nie reagować, jeśli okaże się, że to tylko krótkie kwilenie, np. po lub przed drzemką, bądź gdy dziecko już samo się uspokoiło, a jeśli dzieje się coś groźnego - rodzic zostanie szybciej powiadomiony).

Dodatkowa stacja rodzica/dziecka

Druga stacja rodzica przyda się, gdy np. każde z rodziców przebywa lub pracuje w osobnym pomieszczeniu lub gdy ich dom jest duży. Natomiast dodatkowa stacja dziecka ma zastosowanie na ogół wtedy, gdy zachodzi potrzeba monitorowania jeszcze jednego malucha (który śpi lub bawi się w innym pokoju).

Monitor oddechu

Coraz więcej elektronicznych niań zaopatrywanych jest dodatkowo w monitor oddechu - specjalne czujniki wykrywają oddech dziecka, gdy umilknie on na 15 sekund włączy się alarm krotki, po upływie kolejnych 5 sekund - długi. Zakup niani z taką opcją szczególnie poleca się rodzicom wcześniaków, dzięki temu nie trzeba kupować drugiego, odrębnego urządzenia (służącego tylko do monitorowania oddechu). Omawiana funkcja ma wykryć ewentualny bezdech senny oraz, w konsekwencji, zmniejszyć ryzyko SIDS (zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej niemowląt).

Projektor, lampka i kołysanki

To dodatkowe udogodnienia zapewniające maluchowi łatwiejsze i spokojniejsze zasypianie - projektor wyświetlać obrazy poprzez rzutowanie ich na ścianę lub sufit, wiele modeli ma wgrane kołysanki (na ogół kilka, mogą włączać się automatycznie w odpowiedzi na płacz dziecka), niektóre posiadają też wbudowaną lampkę - może się świecić przez całą noc, tworząc przyjemny półmrok.

Alarmy

Alarmy będące na wyposażeniu e-niań to dodatkowe sygnały dźwiękowe, wizualne (świecące diody) lub wibracyjne mające przywołać rodzica - dwa ostatnie typy alarmów sprawdzą się zwłaszcza, gdy użytkownikami elektronicznej niani są osoby niesłyszące. Dodatkowy alarm może ostrzegać także przed utratą zasięgu.

Inne udogodnienia elektronicznych niań

Producenci elektronicznych niań cały czas wzbogacają te sprzęty o kolejne funkcje, mogą to być m.in. termometr mierzący temperaturę w pokoju dziecka, zegar z budzikiem, higrometr umożliwiający pomiar wilgotności powietrza, tryb obserwacji nocnej w kamerze, komunikacja dwukierunkowa (dziecko może słyszeć mówiącego doń rodzica). Inna przydatna opcja to aktywacja głosem - pozwala na oszczędność baterii, e-niania jest przez cały czas w fazie czuwania (niski pobór mocy), włącza się dopiero w odpowiedzi na dźwięk płaczu, krzyku itp.

Wady i zalety stosowania elektronicznej niani

Elektroniczna niania a codzienność z małym dzieckiem

Elektroniczna niania pozwala mamie czy tacie bezpiecznie oddalić się na chwilę od dziecka, przez co możliwe staje się np. ugotowanie obiadu, sprzątanie, zajmowanie się drugim dzieckiem lub pracą, bez konieczności ciągłego kontrolowania, co dzieje się z maluchem. Pozwala też rodzicom na spokojniejszy sen (bez potrzeby sprawdzania co chwilę, czy dziecko aby na pewno czegoś nie potrzebuje, czy nie płacze), wyjście na chwilę np. do ogrodu, piwnicy czy garażu bez konieczności zabierania niemowlęcia ze sobą (i nierzadko budzenia go przy okazji). Ten sprzęt może też pomóc nadzorować to, co się dzieje z maluchem, gdy zostaje on np. pod opieką niani.

Czy niania elektroniczna zawsze jest potrzebna?

Choć ten sprzęt niewątpliwie jest wielkim ułatwieniem, część mam uważa, że to zbędny wydatek, zwłaszcza w małym mieszkaniu - gdzie rodzice i malec sypiają w jednym pokoju lub gdy sypialnia dorosłych sąsiaduje np. przez ścianę z pokojem dziecka. Ponadto, słuch prawie każdej młodej mamy w krótkim czasie ulega ogromnemu „wyostrzeniu”, tak, iż jest ona w stanie usłyszeć najlżejszy szmer dobiegający zza ścian, a co dopiero głośny płacz niemowlęcia.

Uciążliwości w użytkowaniu e-niani

Są też osoby, które uważają, że e-niania jest wręcz szkodliwa, działa stresująco, ponieważ niektóre mamy niemal popadają w paranoję, spędzając nawet całe noce na nasłuchiwaniu najmniejszych dźwięków płynących z tego urządzenia. Niektóre modele mają wady, które skutkują pewnymi niedogodnościami w stosowaniu, np. generują nieprzyjemne trzaski, czasem potrafią „przeoczyć” jakiś dźwięk bądź nie mogą być stosowane w pobliżu innych urządzeń elektronicznych. Mankamentem bywa też wysoka cena: proste urządzenia można nabyć za ok. 200 zł, te bardziej zaawansowane to z kolei wydatek rzędu 1 000 zł, a czasem o wiele więcej.

Autor: Aleksandra Bujas