Trzy oblicza raka skóry
Rak skóry jest nowotworem, który w największym stopniu jest wyleczalny – wszystkie przypadki odpowiednio wcześnie wykryte i leczone, są uleczalne w 90%. Jednak problem stanowi często zbyt późna diagnoza i zaniedbanie, co ogromnie zmniejsza rokowania pacjenta na powrót do zdrowia, a w najgorszych przypadkach kończy się śmiercią.
Dodatkowo, najnowsze doniesienia mówią o tym, że wzrasta liczba coraz młodszych osób borykajacych się z nowotworem - wśród kobiet rasy kaukaskiej w przedziale wiekowym 25 – 29 lat istnieje największe prawdopodobieństwo zachorowania. Faktem jest, że osoby, u których wykryto raka skóry, niemalże w każdym przypadku same odpowiadają za ich obecny stan, ze względu na nadmierną ekspozycję ciała na słońce – aż 95% przypadków nowotworu jest powiązanych z działaniem promieni słonecznych.
Obecnie istnieją 3 rodzaje raka skóry
Nabłoniak podstawnokomórkowy (carcinoma)
Jest najczęściej występującą formą raka skóry, aczkolwiek w większości przypadków tyczy się on starszych mężczyzn, którzy większość życia pracowali pod gołym niebem. Natomiast obecnie średnia wieku zachorowań coraz bardziej się obniża, a liczba kobiet z diagnozą nabłoniaka podstawnokomórkowego jest niemalże identyczna, jak liczba mężczyzn.
Jego główną i podstawową przyczyną jest nadmierna ekspozycja ciała na promienie słoneczne, dlatego najczęściej pojawia się na twarzy, uszach i nogach (szczególnie u kobiet).
Charakterystyczne objawy:
- otwarte, krwawiące owrzodzenia; nie gojące się więcej niż przez 3 tygodnie,
- swędząca bądź piekąca czerwona plamka/ zaczerwienienie skóry,
- drobne zgrubienie,
- mały guzek o zabarwieniu perłowym, bądź przezroczysty – mogący zmieniać barwę,
- zmiana przypominająca bliznę, często niewyraźnie odgraniczona od skóry zdrowej, może być lśniąca i napięta.
Zobacz również:
W odróżnieniu od pozostałych form raka skóry, prawie nigdy nie daje przerzutów na inne narządy i dodatkowo bardzo wolno się rozrasta. W przypadku wczesnego rozpoznania, wykrycia i leczenia w 95% jest uleczalny
Rak kolczystokomórkowy
Ta postać raka dotyka mężczyzn ponad dwukrotnie częściej niż kobiet i w 2% przypadków powoduje śmierć. Równie niebezpieczny może być w przypadku przerzutów na inne organy. Jednak podobnie jak w prypadku nabłoniaka, aż 95% przypadków może być całkowicie wyleczonych o ile zostaną wcześnie wykryte. Istnieje kilka przykładków stanów przedrakowych, które mogą doprowadzić do nowotworu:
- aktynowa (słoneczna) keratoza – szorstkie i łuszczące się zmiany skórne, w barwach brązowo – czerwonych; najczęściej występuje u osób starszych,
- aktynowe cheilitis – bardzo przesuszone i popękane wargi o zabarwieniu niemalże białym; spowodowane szkodliwym wpływem promieniowania słonecznego,
- leukoplakia – białe plamy na języku lub wewnątrz jamy ustnej,
- choroba Bowena – czerwonobrązowe, łuskowate plamy przypominajace łuszczycę.
Charakterystyczne objawy:
- czerwona i łuskowata plama o nieregularnych krwawędziach, mogąca krwawić i pokrywać się strupem,
- wypukły guzek z wgłębieniem, regularnie, ale sporadycznie krwawiący; bardzo prawdopodobne jest, że będzie się szybko powiększał,
- narośl brodawkowata, często krwawiąca,
- otwarte owrzodzenie, krwawiące i nie gojące się.
Czerniak złośliwy (Melanoma malignum)
W ciagu ostatnich lat w USA odnotowano najwięcej zachorowań na czerniaka (zgodnie z przewidywaniami po roku 2000 choruje co 75 Amerykanin). Mimo ciagłego alarmowania, wciąż nie mamy umiaru w opalaniu się. Lekarze stwierdzili, że osoba po poważnym poparzeniu ciała promieniami słonecznymi w przeszłości (szczególnie w dzieciństwie) stwarza idalne warunki do rozwoju raka. Jednak wcześnie wykryty czerniak daje 90% pewności uleczalności. Dlatego tak ważne są regularne wizyty u lekarza w celu oględzin całej skóry (co najmniej raz do roku) i co miesięczne, własnoręczne sprawdzenie czy nie powstały, jakieś niepokojące zmiany na naszej skórze. Pozwala to uniknąć niebezpiecznych powikłań, a dodatkowo dać większą szansę na powrót do zdrowia w razie choroby.
Charkterystyczne objawy:
- asymetria znamion,
- brak wyraźnej granicy pomiędzy znamieniem a skórą,
- zabarwienie znamienia nie jest jednolite – przyjmuje kilka barw,
- wielkość nie powinna być większa od gumki ołówka,
- pojawiające się pogrubienia i wypukłości,
- owrzodzenie – konieczna natychmiastowa konsultacja lekarza.
Obecnie żyjemy w czasach, kiedy nie istnieje człowiek, który byłby pozbawiony ryzyka zachorowania na raka skóry. Jednak w szczególnym niebezpieczeństwie znajdują się osoby z jasną karnacją i włosami oraz z niebieskimi lub zielonymi oczami. Należy bardzo dokładnie kontrolować wszelkie znamiona i w razie niepewności udać się do lekarza, który zdiagnozuje przypadek i ewentualnie skieruje nas na dodatkowe badania.
Autor:
Ewelina Undas