Długi czas spędzony w kosmosie deformuje oczy astronautów

Zespoły medyczne amerykańskiej agencji badań kosmicznych NASA zaobserwowały, że po powrocie z misji, niektórzy astronauci mieli zadziwiające deformacje na poziomie gałek ocznych. Co więcej, deformacje stwierdzono również w nerwach optycznych. Jak stwierdzają naukowcy, może to wynikać z długich okresów nadciśnienia wewnątrzczaszkowego, które jest spowodowane mikrograwitacją.

Co to oznacza dla przyszłych misji kosmicznych?

Specjaliści z NASA stwierdzają, że odkrycie to może teraz na długo poddać w wątpliwość bezpieczeństwo misji kosmicznych długoterminowych.

W rzeczywistości, od dawna już astronauci są wysyłani w przeróżnych maszynach na orbitę okołoziemską, a agencje kosmiczne, a przede wszystkim NASA nie przestają z bardzo bliska obserwować stanu ich zdrowia. Przed misją, w czasie misji oraz po misji, dzielni astronauci są poddawani mnogim testom pozwalającym ocenić ich formę fizyczną. I to właśnie dzięki tym testom lekarze odkryli wspomniane wyżej deformacje w narządzie wzroku.

Skanowanie mózgu ujawnia nieprawidłowości

Specjaliści z NASA przeprowadzili skanowanie mózgu u 27 astronautów, którzy wrócili z długiej misji w kosmosie. Według rezultatów, które zostały opublikowane w specjalistycznym przeglądzie Radiology, stwierdzono, że u tych mężczyzn pojawiły się zupełnie niewyjaśnione deformacje gałek ocznych, nerwu optycznego oraz przysadki.

Zmiany te w dodatku zmodyfikowały wzrok astronautów. Lekarze więc posunęli się dalej w swoich badaniach i stwierdzili, że astronauci, którzy przebywali wcześniej w międzynarodowej stacji kosmicznej ISS, również donosili o zmianie wzroku. Niektórzy widzieli lepiej, inni mieli więcej problemów.

Ciśnienie wewnątrzczaszkowe zmienia wzrok

Objawy te są podobne do tych, które występują u ludzi, którzy cierpią z powodu ciśnienia wewnątrzczaskowego. Jest to rzadkie zjawisko, które pojawia się, kiedy ciśnienie wywierane przez płyn mózgowo-rdzeniowy w czaszce rośnie i dociera do mózgu oraz tyłu oczu.

Do tej pory, badacze odkryli, że spędzenie pewnego czasu w przestrzeni kosmicznej powoduje poważne zmiany na poziomie płynów organicznych. Teraz mają nowy powód do niepokoju: modyfikacje w dystrybucji w organizmie płynów organicznych. I jak tu latać w kosmos? Tym bardziej, że przyczyny takiego stanu rzeczy są jeszcze nieznane.

Stan nieważkości zmienia produkcję płynów organicznych

Jak już wiedzieliśmy, w warunkach stanu nieważkości, zwiększa się produkcja płynów organicznych, co bardzo dobrze widać na twarzach astronautów, które są spuchnięte; a także na ich nogach, które stają się chudsze. Jedną z przyjemniejszych modyfikacji jest na przykład redukcja zmarszczek, dzięki której twarze astronautów orbitujących wokół Ziemi młodziej wyglądają.

Jak wyjaśnia Volker Damann, przewodniczący Crew Medical Support Office Europejskiej Agencji Kosmicznej, jeżeli ciało produkuje więcej płynu mózgowo-rdzeniowego, albo mniej go resorbuje, rośnie ciśnienie wewnątrz i wzrok się zmienia. Nie wiadomo jeszcze, czy dzieje się tak z powodu mikrograwitacji, stresu związanego ze startem i lądowaniem, czy też może dlatego, że rośnie pordukcja płynu mózgowo-rdzeniowego na orbicie, czy też może organizmy astronautów mniej tego płynu resorbują.

W niektórych ekipach stwierdzono te zmiany, w innych nie. U niektórych astronautów stwierdzono ciężkie zmiany, u innych nie. Niektórzy mieli je w obu oczach, inni nie.

Nie znamy jeszcze odpowiedzi, ale szukamy, mówi specjalista z Crew Medical Support Office.

Co jeszcze grozi astronautom?

Poza zmianami wzroku, do tej pory nieznanymi, specjaliści z NASA już od kilkudziesięciu lat mówili o utracie masy kostnej oraz zaniku mięśni u astronatów. Zresztą, pojawienie się tych objawów można opóźnić, jeżeli astronauci na orbicie będą przestrzegać ścisłej diety pokarmowej oraz ćwiczeń fizycznych.

Jeżeli chcemy kontynuować loty kosmiczne załogowe, i wylecieć poza orbitę ziemską, musimy wiedzieć, czy te zmiany wzroku są poważną sprawą i czy możemy jej zapobiegać albo ją leczyć. Czy też może jest to normalny proces adaptacji, pozwalający polecieć jeszcze dalej w kosmos, podsumowuje Volker Damann.

Doktor Larry Kramer z centrum Health Science Center na uniwersytecie w Teksasie, autor tego badania, stwierdza, że to nowe odkrycie może oznaczać pojawienie się kolejnego czynnika, który poddaje w wątpliwość długie loty załogowe w kosmosie.