Testy psychologiczne

Szukając w wyszukiwarce testów psychologicznych natrafiamy na zaskakujące tytuły: Cena Twoich zwłok, Co Ci powie Twój zwierzak w wigilijny wieczór, Czy jesteś atrakcyjna. Te propozycje niewiele mają wspólnego z testami psychologicznymi skonstruowanymi według ściśle określonych reguł.

Co to jest test psychologiczny?

Test psychologiczny – definicja i proces

Test psychologiczny określany jest jako narzędzie służące ocenie właściwości jednostki. Kiedy osoba diagnozowana rozwiąże test, psycholog otrzymuje próbkę zachowania. Następnie dokonuje się oceny rezultatów. Warto wspomnieć, że testy psychologiczne mogą mieć różne formy – nie tylko rozwiązywania zadań, ale także rozmowy, rysunku czy układania klocków.

Matematyka i testy psychologiczne

Tworzeniem testów psychologicznych zajmuje się dział psychologii, zwany psychometrią. Dużą rolę odrywają tu nauki ścisłe, zwłaszcza statystyka. Psychometria szczegółowo określa wymogi, jakie powinien spełnić test psychologiczny. Służy to zobiektywizowaniu wyników i zapobieganiu ewentualnych pomyłek.

Rodzaje testów psychologicznych

Testy zdolności

Psychologiczne testy dotyczące zdolności mierzą, jaki poziom umiejętności wykazujemy w danej dziedzinie. Sama wartość wyniku nic nam nie powie - istotne jest odniesienie do normy. Jeżeli w przypadku testu inteligencji wynik pomiędzy 91 a 100 uważany jest za średni, to znając swój rezultat, możemy powiedzieć, czy nasza inteligencja plasuje się powyżej czy poniżej przeciętnej.

Testy projekcyjne

Ten rodzaj testów psychologicznych pozwala na dotarcie do podświadomych pragnień, marzeń, oczekiwań. Polega na nadawaniu indywidualnego znaczenia materiałowi, który sam w sobie jest wieloznaczny. Przykładem może być rysowanie drzewa przez osobą badaną. Na podstawie doboru kolorów, wymiarów drzewa czy specyficznego układu gałęzi można scharakteryzować pewne aspekty psychiki.

Kwestionariusze osobowości

Są to te testy psychologiczne, które polegają na wybieraniu w kwestionariuszu pasujących do nas odpowiedzi. Kwestionariusze osobowe stosuje się w sądownictwie czy w przypadku rekrutacji do różnego typu pracy. Jest to najpopularniejszy rodzaj testów psychologicznych.

Wymogi wobec testów psychologicznych

Standaryzacja testów psychologicznych

Ważne jest, żeby warunki i przebieg badań, a także stosowane materiały były identyczne podczas każdorazowego wykonywania testu psychologicznego. Dzięki temu można uniknąć np. zależności wyniku testu od osoby, która przeprowadza badania.

Normalizacja testów psychologicznych

Ustalenie przedziałów testu psychologicznego pozwala stwierdzić, jaki jest poziom opanowania danej umiejętności przez badanego. Normy mogą być zróżnicowane ze względu na wiek, kraj pochodzenia czy warunki życia.

Trafność testów psychologicznych

Najczęściej porównuje się wyniki nowego testu psychologicznego z istniejącym i wykorzystywanym przez psychologów. Jeżeli możemy zaobserwować zgodność wyników, test psychologiczny można przyjąć.

Rzetelność testów psychologicznych

Rzetelny test psychologiczny da takie same wyniki, jeśli zmierzymy nim kilkakrotnie tę sama osobę w identycznych samych warunkach. Naukowcy bardzo dokładnie sprawdzają testy psychologiczne pod tym względem.

Testy psychologiczne – wierzyć czy nie?

Spalenie testu psychologicznego

Istnieją sposoby na oszukanie testu psychologicznego. Niekiedy badany stara się jak najlepiej wypaść i odpowiada niezgodnie z prawdą, np. na pytania o jego cechy osobowości czy zachowania w danych sytuacjach. O ile wypełniania testów psychologicznych można się nauczyć, o tyle z umiejętnościami, które mierzą, może nie być tak prosto.

Test psychologiczny to nie zabawa!

Rzetelnie skonstruowany i zweryfikowany test psychologiczny jest narzędziem specjalisty. Pamiętajmy jednak, że to tylko jedna z wielu metod badań. Ludzka psychika jest nadal tajemniczą sferą, a test psychologiczny opiera się na uproszczeniach, które na pewno nie dadzą całościowego obrazu naszego wnętrza.

Autor: Justyna Błasiak