Szukaj

Dlaczego nie chcemy być osobą, którą spodziewamy się być?

Kiedy sobie przypominamy siebie z przeszłości, wydaje się, że byliśmy całkowicie innymi ludźmi. Doskonale sobie zdajemy sprawę z tego, jak nasza osobowość i gusta ulegały zmianom w ciągu mijających lat. Jednak, kiedy spojrzymy przed siebie, w pewien sposób oczekujemy, że nasza osobowość wciąż będzie taka sama.

Dlaczego nie chcemy być osobą, którą spodziewamy się być?

Jest to opinia wystawiona przez grupę psychologów Thursday, opisujących badania skupiające się na ludzkim samo – postrzeganiu.

Nazwali ten fenomen 'końcem iluzji przeszłości', który przyczynia się do tego, że ludzie niewłaściwie oceniają to, jak się zmienią w przyszłości. Zgodnie z badaniami, które zostały przeprowadzone na próbie 19.000 osób w wieku 18 – 68 lat, iluzja ta utrzymuje się niemalże w niezmienionej postaci przez całe życie bez względu na wiek.

- Ludzie w średnim wieku – jak ja – często spoglądają wstecz na swoją osobowość nastolatka powstałą z połączenia wesołości i energii - mówi jeden z autorów badania Daniel T. Gilbert, psycholog z Harvardu. - W każdym wieku, myślimy że właśnie mijają ostatnie momenty radości - w każdym wieku jesteśmy w ogromnym błędzie.

Inni psychologowie mówią, że byliśmy zaintrygowaniu badaniami opublikowanymi przez grupę Thursday w czasopiśmie Science i byli pod wrażeniem ilości potwierdzających dowodów. Osoby biorące udział w badaniach były pytane o ich cechy charakteru i preferencje – ich ulubione jedzenie, wakacje, hobby i zespoły – w przeszłości i obecnie; następnie byli proszeni o zrobienie podobnych przewidywań na przyszłość. Nie było to zaskakujące, młodsze osoby oznajmiały więcej zmian w poprzedniej dekadzie, niż starsi respondenci.

Ale kiedy prosiliśmy o przewidzenie jak ich gust będzie wyglądał za 10 lat, osoby w każdym wieku konsekwentnie pomniejszały potencjalne zmiany w przyszłości – wydaje im się, że większość rzeczy pozostanie bez zmian

Zatem, przewidywania typowej 20 – letniej kobiety na następną dekadę nie były tak skrajne, jak wspomnienia 30 – letniej kobiety o tym jak bardzo się zmieniła w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Ten  rodzaj niezgodności utrzymuje się wśród wszystkich respondentów aż do 60 roku życia.


Te rozbieżności nie wydają się być spowodowane uszkodzonymi wspomnieniami, ponieważ zmiany osobowości są przywoływane przez ludzi bardzo silnie się zapierających poprzez niezależne badania, nakreślające to jak cechy charakteru zmieniają się z wiekiem. Ludzie wydają się być dużo lepsi w przypominaniu sobie ich uprzedniej osobowości niż wyobrażaniu sobie jak będą się zmieniać w przyszłości.

Dlaczego? Dr Gilbert i jego współpracownicy – Jodi Quoidbach z z Harvardu i Tomothy D. Wilson z Uniwersytetu Virginia mieli kilka teorii. - Wiara, że właśnie osiągnęliśmy maksymalny poziom rozwoju własnej osobowości, sprawia że czujemy się dobrze - mówi dr Quoidbach. Doświadczenia mogą dać nam poczucie satysfakcji i sensu, podczas gdy zdajemy sobie sprawę, jak krótkotrwałe są nasze preferencje i wartości, co może doprowadzić nas do wątpliwości  i generować niepokój.

Przewidywanie przyszłości wymaga więcej pracy niż proste przywoływanie przyszłości. „ Ludzie mogą mylić trudności z wyobrażaniem sobie zmian osobowości z małym prawdopodobieństwem zajścia tych zmian” - autorzy napisali w Science. - Ten fenomen ma swoje wady – mówią autorzy. Na przykład, ludzie podejmują decyzje w młodości – o tym żeby zrobić sobie tatuaż czy wybrać małżonka – i czasem zdarza się, że żałują podjętych decyzji. Ta iluzja stabilności może prowadzić do podejrzanych oczekiwań finansowych, jak pokazali badacze w eksperymencie, w którym pytali ludzi o to, jak wiele by zapłacili za to, że zobaczą swój ulubiony zespół.


Kiedy pytano o ulubiony zespół z poprzedniej dekady, respondenci byli gotowi wydać 80$ by uczestniczyć na koncercie zespołu. Jednak kiedy pytano o ich teraźniejszy ulubiony zespół i o to ile by zapłacili za to, żeby spędzić czas na koncercie, ale za 10 lat – średnia cena wzrastała do 129$. Nawet kiedy zdawali sobie sprawę z tego, że ich ulubieńcy z poprzedniej dekady jak Creed lub Dixie Chicks stracili część swojego blasku, najwyraźniej oczekiwali,  że Coldplay czy Rihanna zawsze będą tak samo błyszczeć.

- Efekt końca historii może wskazać błędy w wyobrażeniach własnej osobowości
- mówi Dan P. McAdams, psycholog z Northwestern, który stworzył osobne badania składające się z opowiadań ludzi zbudowanych z ich przeszłych historii i przewidywań na przyszłość. Często słuchał skomplikowanych i dynamicznych historii ludzi, natomiast kiedy odnosili się do przyszłości robili to w sposób wymijający – zwyczajne  projekcje przyszłości, w których wszystko pozostało niemalże w ten sam sposób w jaki wygląda to obecnie.

Dr McAdams przypomniał sobie rozmowę z jego 4 – letnią córką podczas okresu, kiedy panowało szaleństwo na punkcie Nastoletnich Żółwi Ninja w 1980r. Kiedy jej powiedział, że pewnego dnia, mogą już nie być jej ulubioną bajką i rozrywką, odrzuciła tę możliwość. Jednak później, w wieku 20 – lat przyznała mu, że w pewniej części jej 4 – letni umysł zdawał sobie sprawę z tego, że jej ojciec mógł mieć rację.

- Opierała się pomysłowi zmiany, ponieważ kiedy to się zapoczątkowało w wieku 4 – lat, nie mogła sobie wyobrazić co innego mogłoby być substytutem dla Żółwi
- mówi dr McAdams. - Miała niewielkie podejrzenia, że może się zmienić, jednak nie mogła sobie wyobrazić w jaki sposób, więc postawiła się przy stwierdzeniu tej ciągłości. Być może właśnie coś takiego dzieje się z każdym z nas.


Opracowała:

Ewelina Undas

Komentarze do: Dlaczego nie chcemy być osobą, którą spodziewamy się być?

Ta treść nie została jeszcze skomentowana.

Dodaj pierwszy komentarz