Kiedy stajemy się najbardziej świadomi?

Nowe dyscypliny naukowe zajmujące się zagadnieniem początków świadomości człowieka mogą swoim działaniem zmienić nasze myślenie na temat tego drażliwego, etycznego tematu. Wielu ludzi postrzega posiadanie świadomości, jako rodzaj magii.

Religia definiuje ją, jako tajemniczą duszę, natomiast dla nauki pojęcie to jeszcze do niedawna było zgoła obce. Teraz jednak zagadnienie „świadomości” przechodzi dużą rewolucję!

Śledztwo dotyczące samoświadomości człowieka jest ciągle rozwijającym się, nowo powstałym polem nauki, gdzie przeprowadzane eksperymenty dają pouczające wnioski co do tej bardzo intymnej dziedziny. W książce pt. „Wygłodniały rozum” autorka opisuje najnowsze doświadczenia związane z zajmowaniem się przez naukowców zagadnieniem świadomości człowieka oraz pokazuje, że ludzkość powoli zbliża się do poznania prawdziwej jej materii.

Jednak natura świadomości nie jest głównym pytaniem, które zadaje sobie współczesna nauka. Jest ona również zagadnieniem, definiowanym, jako jeden z podstawowych dylematów etycznych dzisiejszego społeczeństwa.

Na poziomie indywidualnym każdego człowieka można powiedzieć, że świadomość występuje wtedy, kiedy my sami zdajemy sobie sprawę z tego, że po prostu jesteśmy. Jest wiele momentów w życiu każdego z nas, które swoim znaczeniem uświadamiają nam ważność i istotę chwili. W momentach, w których doświadczamy niewyobrażalnej radości, czy też w tych, w których dotyka nas ogromny smutek – zawsze kryje się przywilej doświadczenia. Poczucie naszej świadomości jest esencją tego jak postrzegamy siebie samych. Jest swojego rodzaju twierdzą, w której mieszczą się wszystkie nasze zmysły, myśli i emocje. Dla człowieka świadomość jest po prostu wartością życia.

Zobacz również:

Mimo tego, iż niektórzy filozofowie i naukowcy podejrzewają, że świadomość jest bezsensowną stroną efektów procesów poznania, to opozycjoniści tej teorii wolą wierzyć, że może być ona naprawdę odpowiedzialna za nasze osiągnięcia intelektualne.

Jednak w jakim momencie życia człowieka, jest on świadomy swojego istnienia?

Jest to bardzo trudna i ciężka debata, która toczy się głównie pomiędzy zwolennikami aborcji a obrońcami życia. Czy dziecko jest świadome tego, że znajduje się w łonie matki, i że zaczyna kopać? A może w rzeczywistości odczuwa ono pierwsze doświadczenie dopiero wtedy, kiedy po raz pierwszy otworzy oczy w dniu swoich narodzin? Poszukiwanie odpowiedzi na te pytania nie jest próbą zaspokajania ludzkiej ciekawości. Jest to dylemat, który podzielił społeczeństwo.

Co jednak na ten temat ma do powiedzenia nauka?

Badania wykazują, że zarodek w brzuchu kobiety może reagować na dźwięki, zapachy czy ruchy oraz nawet przybierać różne wyrazy twarzy. Wyniki badań są jasne, jednak generowane są one przez najbardziej prymitywne partie mózgu, które w żaden sposób nie są połączone ze świadomością człowieka. Co więcej zarodek przebywający w łożysku poddawany jest szeregowi procesów chemicznych, więc jeśli nawet miałby on zdolność świadomości praktycznie nie ma możliwości, żeby wystąpiła ona już w życiu łonowym. W ostateczności daje to wniosek, że zarodek w brzuchu kobiety nie może odczuwać bólu.

Co z prawami zwierząt?

Prawa zwierząt stanowią kolejny przykład dylematów związanych ze świadomością. Szacuje się, że każdy człowiek zjada rocznie mięso ze zwierząt o masie własnego ciała! Jeżeli faktycznie byłoby tak, że tylko my, jednostki ludzkie posiadamy świadomość, prawdopodobnie nie byłoby żadnego problemu. Co jednak w sytuacji, gdy zwierzę, któremu bestialsko odbieramy życie podobnie jak my czuje strach i ból? Naukowcy przeprowadzają badania różnych gatunków zwierząt, biorąc pod uwagę głównie budowę ich mózgu w poszukiwaniu mechanizmów odpowiedzialnych za świadomość. Badania wykazały, że w zależności od gatunku zwierzęcia, jego zdolność do świadomości jest większa.

Jak widać zagadnienie świadomości zarówno człowieka, jak i zwierzęcia jeszcze długo będzie nurtowało i zajmowało umysły nie tylko uczonych, ale też zwykłych ludzi. Dlatego też każdy z nas powinien kierować się własnymi przekonaniami i funkcjonować wedle swojej hierarchii wartości.

Opracowała:

Eliza Jakóbczyk