Jak rozpoznać Alzheimera?

Szacuje się, że w Austrii jest obecnie 110 000 chorych na Alzheimera. Krewni z jednej strony ponoszą odpowiedzialność za opiekę nad chorymi, jednakże mogą również szybko rozpoznać objawy, co zwiększa efektywność leczenia.

Jako pierwsze zmiany rozpoznają osoby dotknięte tą chorobą. Zaczynają zapominać nazw i pojęć, nie potrafią znaleźć swoich butów, nie pamiętają gdzie zostawiły samochód. W następnej kolejności zmiany zauważają osoby z najbliższego otoczenia. Przede wszystkim rodzina, jak również przyjaciele i znajomi z pracy, którzy stwierdzają zmiany w zachowaniu, zwłaszcza problemy z pamięcią krótkotrwałą.

Wyparcie choroby

Najpierw chorzy próbują ukryć symptomy dolegliwości. Usiłują zatuszować oznaki Alzheimera, tłumacząc że to normalne, kiedy starsi ludzie zapominają o różnych rzeczach. - Sami nie chcą przyjąć do wiadomości, że ich stan nie jest skutkiem naturalnego procesu starzenia się - mówi dr med. Friedrich Leblhuber, ordynator oddziału Neurologii i Psychiatrii na Gerontologii w państwowej Klinice Psychiatrycznej Górnej Austrii Wagner - Jauregg.

Pytania demaskują symptomy

Dopiero kiedy lekarz może postawić diagnozę, na podstawie pytań, krewni chorych mogą stwierdzić czy są powody do podejrzeń. W trakcie rozmowy można się dowiedzieć, czy pacjent jest w stanie przypomnieć sobie ostatnie wydarzenia z życia osobistego, własną datę urodzin, miejsca i rozmowy, które wiązałyby się z przyjemnymi wspomnieniami. Takie prywatne dochodzenie w kręgu rodzinnym nie może w żadnym wypadku zastąpić diagnozy lekarskiej. Ma jednak ono istotne znaczenie bo chorzy w mniejszym stopniu potrafią ukryć chorobę przed bliskimi.

Rozpoznanie wczesnych symptomów

Osobowość, wykształcenie i stan zdrowia fizycznego maja wpływ na wymiar choroby. Są pewne objawy które wskazują na początek choroby Alzheimera. Niniejsza lista sygnałów ostrzegawczych ma pomóc w rozpoznaniu symptomów. Ma to służyć jedynie wstępnemu rozeznaniu się. Jeśli występuje większość z opisanych objawów, trzeba wziąć pod uwagę ewntualnść choroby i skontaktować się z lekarzem.

Zobacz również:

Ważnym znakiem ostrzegawczym są wyraźne braki w pamięci krótkotrwałej. Zapominanie ważnych terminów, powtarzanie tych samych pytań i wypowiedzi, zapominanie obsługi urządzeń technicznych, tego co wydarzyło się poprzedniego dnia, możliwe jest też zapominanie osób z którymi się rozmawiało. Jednakże warto podkreślić, iż nie każdy przypadek zapominania czegoś, musi być objawem choroby. - Chorobę Alzheimera odróżnia od zwykłego zapominania spowodowanego starczym wiekiem regularność. Chorzy na Alzheimera nie zapominają od czasu do czasu a ciągle - mówi Leblhuber.

Rozwiązywanie problemów i planowanie sprawia trudność: planowanie czynności, koncentrowanie się na zadaniach, rozwiązywanie problemów staje się coraz bardziej problematyczne. Wkrótce nawet rutynowa czynność zapłacenia rachunków może okazać się nie lada wyczynem.

Kiedy czynności dnia codziennego wprawiają w zakłopotanie...

Jeśli zapominanie tego co się robiło przed chwilą występuje notorycznie, nie jest to tylko roztargnienie. Kiedy ktoś przygotowuje jedzenie a następnie pyta, co będzie na obiad, gdy ktoś zakłada buty a następnie pyta czy gdzieś wychodzimy, jeśli ktoś chce założyć zimowe ubranie mimo że jest lato, gdy ktoś zapomina że miał odebrać dziecko z przedszkola, w takich sytuacjach można podejrzewać chorobę Alzheimera.

Również typowym, pierwszym objawem choroby jest przestawianie rzeczy. Nagle znajdujemy okulary w lodówce, telefon komórkowy w pralce itp. Trzeba jednak odróżnić regularnie następujące sytauacje od tych które zdarzają się tylko raz na jakiś czas.

Przy chorobie pojawia się też miejscowe, czasowe zdezorientowanie. Może nastąpić sytuacja, że ktoś nie będzie potrafił odnaleźć się w miejscu dobrze mu znanym lub że pomyli porę dnia. Wówczas osoby te nie wiedzą, gdzie się znajdują, czy jest południe czy wieczór. Zapominają również o tym, jaki jest obecnie dzień, miesiąc i rok.

Kolejnym objawem jest nazywanie codziennych czynności, które również przychodzi ciężko, występują wówczas trudności z doborem odpowiednich słów, a chorzy posługują się słowami zastępczymi, lub wskazują na przedmiot który mają na myśli.

Wycofanie społeczne jednym z objawów choroby?

Następuje wycofanie się z życia towarzyskiego, unikanie okazji do kontaktów społecznych, zaniedbywanie przyjaciół i rodziny, a także własnego hobby - Dzieje się tak dlatego, że chory ma świadomość swoich braków i boi się że zostaną one zdemaskowane - twierdzi neurolog.

Jeśli pojawiają się wyraźne zmiany w zachowaniu i nastroju, jak również kiedy widoczna jest większa drażliwość, obojętność, spadek odporności psychicznej i bojaźliwość, może być to symptomem choroby. - Alzheimerowi często towarzyszy też depresja - tłumaczy Leblhuber. Te symptomy nie mogą być jednak wystarczające do stwierdzenia choroby. Stres, przemęczenie i depresja związana ze starzeniem się mogą być również przyczynami zachowań wymienionych powyżej. Ciągły stres natomiast może być zaczątkiem do Alzheimera.

Ważne jest wczesne rozpoznanie i leczenie

Alzheimer jest chorobą zwyrodnieniową mózgu, która powoduje spadek zdolności intelektualnych i kompetencji psychosocjalnych. Ograniczenia umysłowych zdolności powinny być niezwłocznie zbadane i poddane leczeniu. Gdy ktoś już zna diagnozę może uświadomić sobie to, że jest chory i poddać się terapii farmakologicznej lub niefarmakologicznej, która hamuje objawy, ale nie zwalcza choroby.

Zmiana stylu życia, ruch i ćwiczenia pamięci spowalniają Alzheimera, przede wszystkim w początkowym stadium choroby. Natomiast leki hamują proces postępowania choroby tym skuteczniej im prędzej zaczną być stosowane. Warto wiedzieć, iż można utrzymać stabilność stanu chorego, aby tak się stało należy jednak trenować pamięć, ćwiczenia fizyczne na wytrzymałość i ćwiczenia siłowe. Trzeba też być ostrożnym, jeśli chodzi o stan zdrowia chorego, należy bowiem w porę zapobiegać nadciśnieniu, cukrzycy i nadwadze.

Opracowała:

Aleksandra Kabus