Jak walczyć z nieśmiałością?

Nieśmiałość jest trudna do zdefiniowania, ponieważ objawia się ona wiele różnych sposobów. Zazwyczaj o nieśmiałych osobach mówi się, że są bojaźliwe i nieufne w stosunku do innych osób, oraz że wykazują się ostrożnością w nawiązywaniu kontaktów z innymi i w działaniu. Czymkolwiek jest nieśmiałość, należy przyjrzeć się jej bliżej.

Nieśmiałość oznacza różne rzeczy dla różnych osób. Badania wykazują, iż nieśmiałość jest zjawiskiem powszechnym i uniwersalnym. Większość z nas z pewnością poczuła się onieśmielona z powodu jakiegoś krępującego zdarzenia.

Czym jest nieśmiałość?

Nieśmiałość objawia się na wiele sposobów w zależności od typu jednostek oraz jest uwarunkowana kulturowo. Występuje ona powszechnie u dzieci w wieku szkolnym. Wraz z wkroczeniem w okres dojrzewania to dziewczynki dotyka ona częściej i wykazuje się większą intensywnością. Może to wynikać z nieakceptowania swojej fizyczności i ujmowania sobie atrakcyjności. W dorosłym życiu różnice między płciami zacierają się, stąd wniosek, że można wyrosnąć z braku pewności siebie, lub nabyć go w późniejszym wieku.

Przejawy nieśmiałości osadzone są w szerokim kontinuum objawów psychologicznych w postaci zatapiania się w lekturę, własne rozważania, otaczającą przyrodę. Osoby nieśmiałe są typem introwertycznym, odczuwają potrzebę życia w samotności i pilnowania swoich prywatnych spraw. W samym środku kontinuum uplasowały się osoby, które odczuwają zakłopotanie w konkretnych sytuacjach i w kontaktach z wybranymi ludźmi. Onieśmieleni są do tego stopnia, że mają problemy z normalnym funkcjonowaniem w życiu społecznym.

Poznanie samego siebie

Aby pokonać swoje zahamowania niezbędne jest poznanie samego siebie i uczciwa ocena własnych zalet. Ponadto pomocne jest ćwiczenie polegające na spojrzeniu na siebie samego z perspektywy innych osób. Innymi słowy należy odpowiedzieć sobie na pytania: jak wyglądają moje reakcje w trakcie rozmowy z drugą osobą, czy kontakty z ludźmi są dla mnie uciążliwe oraz jaki wpływ wywieram na rozmówców. Odpowiedź na tego typu pytania trzeba traktować jako ćwiczenie psychologiczne, mające na celu rozwinięcie kontroli na uczuciami i myślami. Istotą nieśmiałości jest nadmierne zajmowanie się sobą w połączeniu z negatywną oceną wszelkich poczynań. Większa świadomość to dobry krok by pozbyć się zahamowań i skrępowania wynikającego z braku wiary we własne siły.

Zobacz również:

Demaskacja

Kolejnym krokiem na drodze do swobodnego poruszania się w przestrzeni społecznej jest zrozumienie własnej nieśmiałości - jej źródeł. Nabywanie wiedzy na temat istniejących barier w relacjach międzyludzkich prowadzi do zdystansowania się do nich, zobiektywizowania, rozpoczęcia poważnej interwencji. Odnosząc wyniki rozważań do konsekwencji korelatów w odniesieniu do własnej nieśmiałości, stwarzamy sobie szerokie pole manewru na gruncie diagnostycznym i terapeutycznym.

W stronę ideału

Osoby zmagające się ze słabością z natury są bardziej nerwowe niż ludzie o wysokim poczuciu własnej wartości. Nerwowość nie tylko wylewa się na otoczenie, ale może stworzyć wroga działającego na niekorzyść osoby skrytej i zamkniętej w sobie. Owy stan ma charakter błędnego koła, ponieważ trudno przekonać się do kogoś, kto sam o sobie nie ma najlepszego zdania. Oceniając się w stosunku do innych ludzi warto zapamiętać, by odpowiednio dobrać model do siebie. Poszukiwanie ideałów jest pomocne, aby poczuć nutkę aspiracji i chęci zmiany na lepsze, jednak należy wystrzegać się porównań z osobą, której z pewnością nigdy nie dorównamy. Zagrożeniem tego typu poczynań jest pogłębienie się frustracji z powodu nieosiągnięcia określonego poziomu.

Wychodzenie z cienia

Praca nad samym sobą jest najlepszym sposobem na wyjście z cienia. Jeśli jesteś nieśmiały podejmij się próby przełamania ograniczeń prostymi środkami. Spróbuj pierwszy zawiązywać relacje lub rozpoczynać konwersację z osobami, w obecności których czujesz się mniej skrępowany. Staraj się mówić głośniej za każdym razem, kiedy chcesz coś powiedzieć, niezależnie od tego jak ważne treści masz do przekazania. Zabieraj głos w sytuacjach budzących dyskomfort, spróbuj się włączać w dyskusję i wyrażać opinie. Celem tych ćwiczeń jest rozwinięcie umiejętności interpersonalnych i sprawne posługiwanie się nimi w życiu społecznym.

Efektywną metodą na radzenie sobie z nieśmiałością jest angażowanie się w pomoc ludziom z podobnymi problemami. Interesowanie się innymi osobami odsuwa nas od nieustannego myślenia o sobie, ocenianiania własnego zachowania i wyciągania negatywnych wniosków. Co więcej, twoje doświadczenie może być aspirujące dla drugiego człowieka i nakreślić mu nowy cel w życiu.