Slow food – czym jest, korzyści dla zdrowia

Żyjemy w czasach, kiedy funkcjonowanie społeczeństwa nabiera niesamowitego tempa. Wpływa to oczywiście na codzienność każdego z nas i zmusza do dostosowania wszystkich elementów naszego życia do pędzącego świata. Właśnie przeciwko takiemu stanowi rzeczy powstał ruch społeczny Slow Food. Jego filozofia zakłada przede wszystkim przywrócenie pierwotnej radości z jedzenia i jego różnorodności.

Śpimy krótko, rzadko odpoczywamy, długo i ciężko pracujemy, posiłki, często marnej jakości, spożywamy w jak największym pośpiechu. Wszystko to sprawia, że wraz z postępem cywilizacyjnym jakość naszego życia zamiast się podnosić - spada. Co zrobić, aby odwrócić tę tendencję?

Charakterystyka zjawiska

Nurt Slow Food powstał w 1986 roku we Włoszech w akcie sprzeciwu wobec rozpowszechniającej się mody na bary szybkiej obsługi typu fast food (bazujące na ekspresowo przygotowywanych potrawach składających się głównie z kalorycznych i wysokoprzetworzonych produktów).

Założenia Slow Food

Ruch Slow Food ma na celu przede wszystkim „ochronę prawa do smaku”. Do głównych założeń nurtu należą:

• Promowanie i ochrona tradycyjnych dla różnych regionów artykułów i sposobów produkcji. Członkowie ruchu polecają również kupowanie wyrobów tradycyjnych i charakterystycznych dla danego obszaru u lokalnych producentów.
• Zachęcanie do celebrowania potraw. Ruch zaleca konsumowanie posiłków w gronie bliskich osób, niespieszne delektowanie się jedzeniem, poświęcanie czasu gotowaniu i zaangażowanie w przygotowanie posiłków.
• Edukacja konsumencka, polegająca głównie na rozpowszechnianiu informacji dotyczących negatywnego wpływu spożywania fast foodów, żywności wysokoprzetworzonej i jedzenia w biegu na zdrowie człowieka. Ponadto zwiększanie świadomości ryzyka związanego z przemysłowym agrobiznesem oraz ujednolicaniem biologicznym żywności (brak różnorodności regionalnej, zanikanie charakterystycznych dla danego obszaru upraw czy gatunków).
• Lobbing mający na celu wprowadzenie zmian w polityce rolnej związanych ze wsparciem lokalnej działalności, farm rodzinnych i ekologicznych, a także zakazanie modyfikacji genetycznej żywności oraz, nagminnego obecnie, używania szkodliwych dla zdrowia (i środowiska) pestycydów.

Arka Smaku

Jest to akcja ruchu Slow Food realizowana na najszerszą skalę. Ma ona na celu ochronę wybranych gatunków zwierząt i roślin, a także regionalnych produktów i sposobów produkcji przed zaniknięciem. Ponieważ współcześnie mamy do czynienia z szeroko pojętym ujednolicaniem żywności na świecie, różnorodność produktów żywieniowych nieustannie spada. Arka Smaku dba o istniejącą bioróżnorodność, zakłada objęcie ochroną zagrożonych wymarciem gatunków (np. tradycyjnych ras indyków amerykańskich) czy regionalnych wyrobów (jak marokański olej arganowy).

Slow Food w Polsce

W Polsce ruch slowfoodowy pojawił się dopiero pod koniec 2002 roku w Krakowie. Późne dotarcie filozofii Slow Food do Polski można wytłumaczyć potransformacyjnym zachłyśnięciem się kulturą Zachodu. Obecnie ruch nadal nie jest w naszym kraju zbyt popularny. Jak dotąd rekomendację Slow Food otrzymały jedynie cztery polskie restauracje (w tym jedna z gwiazdką Michelina).

Projekt Arka Smaku objął ochroną charakterystyczny dla naszego kraju oscypek produkowany w góralskich bacówkach, tradycyjny polski miód pitny oraz występujący jedynie w Małopolsce gatunek krowy czerwonej.

Polski ruch Slow Food obecnie skupia się na lobbowaniu zmian w prawie umożliwiających funkcjonowanie małych, lokalnych firm wytwarzających regionalne produkty (nie sprzyja temu prawo unijne). Ruch dąży również do rozpowszechnienia produktów lokalnych i wsparcia procesów ich produkcji, aby były one higieniczne i zgodne z prawem, a same artykuły - promowane nie tylko w regionie, ale też w innych częściach kraju i za granicą.

Korzyści dla zdrowia

Żywność nieprzetworzona

Żywość Slow Food to składniki w pełni naturalne, praktycznie nie przetworzone, wytwarzane w sposób tradycyjny, bez użycia inwazyjnych technologii. Dzięki temu, kupując produkty z certyfikatem tego ruchu, mamy pewność, że otrzymujemy dobrą żywność, zawierającą mnóstwo wartości odżywczych i jednocześnie pozbawioną wszelkich sztucznych dodatków (konserwantów, barwników, aromatów, polepszaczy smaku itp.).

Zdrowe przygotowywanie potraw

Filozofia Slow Food nie dopuszcza również szkodliwych dla zdrowia form przygotowania żywności - jak m.in. smażenie. Polecane są natomiast naturalne sposoby - marynowanie, wędzenie, duszenie czy wyciskanie.

Bogactwo witamin i minerałów

Potrawy przygotowane zgodnie ze standardami Slow Food nie tylko posiadają pełnię naturalnego smaku i aromatu, ale również oferują bogactwo wartości odżywczych i składników mineralnych, które nie są wytracane w procesie przygotowania i obróbki termicznej.

Obniżenie poziomu stresu i pozytywny wpływ na układ trawienny

Przyjmowanie posiłków w niespieszny sposób, skupienie się na sobie i na swoich bliskich daje poczucie bezpieczeństwa, zadowolenia z życia i harmonii. Brak towarzyszącego nam stresu zmniejsza ryzyko wystąpienia wrzodów żołądka, a także pozytywnie wpływa na funkcjonowanie układu trawiennego.

Obniżenie ryzyka wielu chorób

Badania wykazały również, że świadoma i racjonalna konsumpcja wykluczająca z diety produkty wysokoprzetworzone zmniejsza ryzyko zawału serca, a także zachorowań na cukrzycę oraz choroby nowotworowe.

Autor: Małgorzata Nowak