Rodzaje oparzeń i pierwsza pomoc przedmedyczna
W przypadku oparzeń bezwzględnie należy ustalić rożnego rodzaju czynniki, takie jak przyczyna poparzenia, jego głębokość, rozległość oraz informację o tym, czy i w jakim stopniu doszło do uszkodzenia dróg oddechowych. Oceniając zakres uszkodzenia wybiera się najbardziej odpowiednią metodę leczenia.
Oparzeniom zwykle towarzyszą wycieki płynów surowiczych z tkanek, które są uzupełniane z układu krążenia. Im większa jest powierzchnia poparzenia, tym poważniejsza jest reakcja wstrząsowa organizmu. Znając przyczynę oparzenia, można określić dalsze ewentualne powikłania.
Przyczyny i rodzaje poparzeń
Uszkodzenie skóry spowodowane przez oparzenie niszczy naturalną barierę ochronną organizmu i pozostawia drogę otwartą bakteriom. Przyczyny i rodzaje oparzeń są zróżnicowane. Jedną z kategorii są poparzenia suche, spowodowane kontaktem z gorącym obiektem. Porażenie prądem elektrycznym jest dosyć często spotykanym rodzajem oparzenia, który powstaje na wskutek kontaktu ze strumieniem o niskim napięciu używanym w sprzęcie domowym lub poprzez wyładowanie iskrowego prądu o wysokim zasilaniu np. uderzenia pioruna. Znane są poparzenia wywołane promieniowaniem słonecznym, nadmierną ekspozycją na promieniowanie UV oraz dzianiem źródeł radioaktywnych.
Wyróżniamy oparzenia I stopnia powierzchniowe, które odznaczają się lekkim obrzękiem i zaczerwienieniem skóry. Zaliczymy tutaj lekkie poparzenia słoneczne bądź oparzenia spowodowane wylaniem gorącej herbaty lub kawy. Powierzchniowe oparzenia zazwyczaj goją się dobrze – jeśli nie są zbyt rozległe i udzieli się szybkiej pomocy, zwykle nie wymagają opieki lekarskiej.
Kolejna grupą oparzeń są poparzenie II stopnia głębsze, które wymagają leczenia szpitalnego. Na skórze znajdują się otarcia i tworzą się liczne pęcherze. Oparzenia tego typu goją się dosyć dobrze, ale w przypadku, gdy obejmują ponad 50% ciała, mogą doprowadzić nawet do śmierci.
Ostatnią grupą oparzeń są poparzenia III stopnia - głębokie. Wówczas uszkodzenie może również dotyczyć tkanki tłuszczowej oraz nerwów mięśni. Skóra może przyjąć kolor białej, woskowej, a czasami też zwęglonej. Niezależnie od rozmiaru tych oparzeń, wymagana jest natychmiastowa pomoc medyczna i leczenie specjalistyczne.
Poważne poparzenia
Wskazówkę o stopniu zagrożenia życia stanowią głębokość, stopień rozległości poparzenia i okoliczności w jakich oparzenie nastąpiło. Zgodnie z zasadami pierwszej pomocy stosuje się jedynie natychmiastowe ochłodzenia poszkodowanego – należy pamiętać, że wszystkim poważnym poparzeniom towarzyszy wstrząs pourazowy.
Jak postępować z rannym?
W pierwszej kolejności należy zranienie ochłodzić, aby nie doprowadzić do urazu wewnętrznego. Trzeba położyć poszkodowanego na twardym podłożu dbając o to, by oparzenie uniknęło kontaktu z ziemią. Następnie, spłucz ranę zimnym płynem, przez około 10 minut, nie doprowadzając do wychłodzenia ciała. Podczas chłodzenia kontroluj oddech i tętno i w razie konieczności, przygotuj się do reanimacji. Pamiętaj również o ściągnięciu wszelkich pierścionków, pasków, zegarków itp., zanim zraniona powierzchnia zacznie puchnąć!
Zobacz również:
Użyj opatrunku sterylnego bądź innego (np. świeżo wypranego prześcieradła, poszewki na poduszkę) do przykrycia oparzenia – w przypadku oparzenia twarzy nie jest to konieczne, należy ją jedynie ochłodzić wodą, aby złagodzić ból. Przede wszystkim upewnij się o przybyciu pogotowania ratunkowego!
Oparzenia jamy ustnej i gardła
Oparzenie zaliczane do poważnych. Tego rodzaju przypadki są bardzo niebezpieczne, ponieważ powodują gwałtowny obrzęk oraz podrażnienie dróg oddechowych. Obrzęk blokuje drogi oddechowe i może istnieć ryzyko uduszenia, w dodatku nie ma specjalnego sposobu udzielenia pierwszej pomocy. Dlatego też niezbędna jest natychmiastowa pomoc medyczna. Co masz robić, zanim przybędzie pogotowie?
Przede wszystkim podejmuj wszelkie działania w celu poprawienia wentylacji płuc, np. rozluźnij ubranie wokół szyi. Jeżeli poszkodowany straci przytomność połóż go w pozycji bocznej leżącej i przygotuj się do reanimacji.
Lżejsze poparzenia
W domu zdarzają się różne wypadki, które są częstą przyczyną poparzeń, np. przyłożenie ręki do żelazka. Najczęściej pierwsza pomoc jest wystarczająca, ale w przypadku wątpliwości – skonsultuj się z lekarzem.
Jak sobie z tym poradzić?
Przemywaj miejsce zranione dużą ilością zimnej wody przez około 10 minut, aby złagodzić ból i pieczenie. Usuń wszelką biżuterię, ciasne ubrania z poparzonego miejsca a następnie przykryj miejsce oparzenia opatrunkiem sterylnym lub jakimkolwiek czystym materiałem. Dobrym tymczasowym przykryciem jest kuchenna torebka polietylenowa. Jeżeli pojawią się pęcherze, nigdy ich nie przekłuwaj, gdyż możesz wywołać zakażenie!
Szczególne rodzaje oparzeń
Zdarzają się przypadki, w których poparzenia są spowodowane nie przez ciepło bezpośrednie, a przez ciepło wytworzone w tkankach na skutek działania silnych środków chemicznych lub prądu elektrycznego. Udzielanie pierwszej pomocy przebiega według takich samych zasad jak przy oparzeniach „termicznych”. Jednak pomagając poszkodowanemu w takich wypadkach, dbaj przede wszystkim o swoje bezpieczeństwo – nie powinieneś narażać siebie i innych osób niosąc pomoc w warunkach zagrożenia.
- Porażenie prądem elektrycznym
Takiego rodzaju porażenie może nawet doprowadzić do zatrzymania czynności serca. Jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny, natychmiast należy przystąpić do reanimacji krążeniowo-oddechowej. W takich wypadkach zalej miejsce zranienia zimną wodą (kolor brązowego osadu miedzi), nałóż sterylny opatrunek i koniecznie wezwij karetkę!
- Oparzenia chemiczne
Jeśli spotkasz się z oparzeniem chemicznym, natychmiast przystąp do udzielenie pierwszej pomocy. Oparzenia te są zwykle poważne i mogą doprowadzić do silnych uszkodzeń ciała, czasami ze skutkiem śmiertelnym. Zasady udzielania pierwszej pomocy są podobne, jak w przypadku poparzeń termicznych, pamiętaj jednak o użycie gumowych rękawiczek ochronnych, gdy będziesz usuwał zanieczyszczone części ubrania.
Oko również może być narażone na poważne uszkodzenia w przypadku zachlapania go chemikaliami. Tutaj należy być szczególnie ostrożnym podczas przemywania. Koniecznie załóż rękawiczki ochronne, aby zanieczyszczona woda nie ochlapała ani ciebie, ani poszkodowanego. Zranione oko trzymaj pod łagodnie płynącym strumieniem zimnej wody, przez około 10 minut, przemyj dokładnie obie strony powieki. Oko przykryj opaską sterylną z niepylącego się materiału i zabierz poszkodowanego do lekarza.
- Poparzenia słoneczne
Twoim celem w takim przypadku będzie przede wszystkim przeniesienie poszkodowanego w cień lub do pomieszczenia. Następnie ochłodź skórę gąbką i zastosuj zimną kąpiel. Podawaj zimną wodę do popicia, gdyż przyniesie to duża ulgę. W poważniejszych przypadkach mogą wystąpić pęcherze, wówczas wezwij lekarza.
Pamiętaj, aby zawsze być czujnym – zasady pierwszej pomocy powinien znać każdy. W poważniejszych przypadkach zawsze dbaj o swoje bezpieczeństwo i nigdy nie narażaj siebie ani innych. Jeśli to koniecznie, zawsze pamiętaj o tym, by wezwać pomoc!
Autor:
Paulina Poznańska
Komentarze do: Rodzaje oparzeń i pierwsza pomoc przedmedyczna (1)
oparzenie słoneczne
1W razie wystąpienia rumienia skóry najlepszym wyjściem jest schłodzenie skóry poprzez zastosowanie na zaczerwienione miejsca zimnychkompr esów. Dobrym domowym sposobem jest zastosowanie okładów z kwaśnego mleka, może by... pokaż całość