Krzem – właściwości i działanie

Krzem jest najpospolitszym pierwiastkiem występującym na Ziemi. Ma on także wiele właściwości leczniczych, a jego niedobór może powodować nieprzyjemne dolegliwości. Nie przez przypadek, dawniej był on uważany jako panaceum na wszystkie choroby. Jak wspomniano wcześniej, krzem jest pierwiastkiem, który jest najłatwiej znaleźć na Ziemi. Stanowi on bowiem ponad 25% składu skorupy ziemskiej. Nie występuje on jednak w stanie czystym, a jego najpopularniejszą formą jest krzemionka (SiO2).

Medycyna od wielu już lat bada właściwości tego minerału i jego wpływ na ludzki organizm. Krzem jest bardzo ważnym składnikiem w budowie i wzroście roślin, zwłaszcza dużą jego ilość można znaleźć w skrzypie.

Równie istotne znaczenie ma on dla ludzkiego ciała. W naszym organizmie jego stężenie jest większe niż żelaza, miedzi czy kobaltu, mamy go bowiem 7g. Dzienne zapotrzebowanie na Si wynosi  20-30 mg. Można je zaspokoić jedząc warzywa, owoce, mięso, chleb razowy, płatki owsiane, otręby pszenne i produkty roślinne bogate w celulozę, a także mleczko pszczele. Takie rośliny jak zboża, czosnek, szczypiorek również są dobrym źródłem krzemu. Dużą jego zawartość ma woda źródlana, w przeciwieństwie do wodociągowej, która jest bardzo uboga w ten pierwiastek. Produkty rafinowane, z wysoko oczyszczonej mąki nie posiadają w ogóle lub w bardzo małych ilościach krzem.

Kwas krzemowy, który jest obecny w roślinach odgrywa bardzo ważną rolę w ziołolecznictwie.

Niedobór krzemu

Krzem jest bardzo ważnym składnikiem i jego niedobór w ludzkim ciele ma wiele złych skutków. Pierwszym z poważniejszych oznak niedoboru tego pierwiastka jest duża łamliwość paznokci co sygnalizuje demineralizację szkieletu.  W przypadku deficytu Si nasza skóra ulegnie pogorszeniu, będzie się szybciej starzeć, a włosy będą intensywniej wypadać. Kości staną się bardziej kruche co spowoduje częstsze występowanie złamań. Brak krzemu to także mniejsza odporność na alergie i stany zapalne skóry. Warto zaznaczyć, że pierwiastek ten jest szczególnie potrzebny kobietom w ciąży oraz osobom starszym. Natomiast ludzie chorzy na cukrzycę mają obniżoną jego ilość w organizmie, a jest on ważny ponieważ zabezpiecza wyspy trzustkowe przed samouszkodzeniem. Także gruźlicy mają niski poziom krzemu w ciele. Płuca zdrowego człowieka zawierają bowiem 0,18% Si natomiast płuca osoby chorej na gruźlice tylko 0,009%.

Przed czym chroni nas krzem

Najwięcej krzemu w naszym organizmie znajdziemy w grasicy, nadnerczach, przysadce, płucach, mięśniach i krwi. Natomiast jego odpowiednia ilość w ciele może zapobiegać wielu chorobom i dolegliwościom. Miedzy innymi hamuje on rozwój chorób zwyrodnieniowych takich jak artretyzm czy reumatyzm. Oprócz tego przeciwdziała on cukrzycy, krzywicy, miażdżycy, czy nadciśnieniu. Krzem ma także zbawienny wpływ na skórę. Dzięki niemu nie będziemy borykać się z takimi problemami jak łamliwość paznokci, łupież, grzybica, trądzik, wypadanie włosów. Jest on obecny w naszych kościach, dlatego też jego odpowiednia dawka zapobiegnie łatwym złamaniom kości czy opóźnieniu wzrostu u dzieci.

Zapobiega on także chorobom neurologicznym, układu sercowo-naczyniowego, chorobom kobiecym oraz wieku starszego. Na terenach bogatych w krzem i magnez rzadziej występują choroby nowotworowe. Jeśli chcemy, aby nasza skóra była bardziej jędrna, możemy przecierać nasze ciało, raz w tygodniu, odwarem ze skrzypu, podbiału, rdestu ptasiego, perzu i poziewnika. Jeśli będziemy przyjmować regularnie doustnie koloidalny kwas krzemowy, to pomoże nam to w walce z nadwrażliwością jelit, zapaleniem żołądka, wzdęciami oraz zgagą. Stosowany w obrębie ust leczy zapalenie dziąseł, przeciwdziała paradontozie oraz zwalcza infekcje jamy ustnej.

Pylica krzemowa

Niedobór krzemu jest groźny i równie niebezpieczny jest jego nadmiar. Pylica krzemowa, a inaczej krzemica jest wywoływana przez nadmierne wdychanie pyłów krzemowych. Występuje ona głównie u osób, które przez wiele lat pracują w warunkach  zanieczyszczonego powietrza. W grupie ryzyka są górnicy, pracownicy kamieniołomów i zakładów przemysłu krzemowego.

Rozwój tej choroby trwa kilka lat i przez dłuższy czas jest bezobjawowy. Dopiero później, w miarę postępu choroby pojawiają się duszności i kaszel oraz rozwija się niewydolność oddechowa. Obecność choroby można potwierdzić zdjęciem rentgenowskim płuc.

Autor: Dominik Pinkowski