Zatrucie środkami chemicznymi
Środki chemiczne stanowią tak zwane chemikalia. W domu jest ich pełno i są to produkty codziennego użytku, takie jak płyn do mycia naczyń, proszek do prania, płyn do wycierania kurzu czy mycia podłóg. Choć świetnie spełniają swoją rolę, należy uważać przy korzystaniu z nich, gdyż nietrudno o zatrucie takimi środkami, a to może skończyć się bardzo niebezpiecznie.
Środki chemiczne zawierają wiele substancji toksycznych, które działają w sposób trujący na nasz organizm. Rozróżnia się trzy różne zatrucia ze względu na drogę wchłaniania chemikaliów: zatrucie poprzez drogi oddechowe, skórę i przewód pokarmowy. W zależności od tego rodzaju zatrucia postępowanie jest różne.
Zatrucie żrącymi zasadami
Do najbardziej popularnych przypadków należy zatrucie wapnem niegaszonym, amoniakiem, ługiem sodowym lub potasowym. Dawka śmiertelna ługu sodowego wynosi ok. 10-15 ml 15 % roztworu.
W przypadku połknięcia, odczuwalne są ból oraz pieczenie w gardle, jak też palenie w przełyku. Mogą nastąpić wymioty, duszności, zawroty głowy oraz spowolnienie akcji serca. Jeżeli to drogi oddechowe uległy zatruciu, osoba chora może dostać napadu kaszlu, podczas którego zazwyczaj wyksztuszana jest błoniasta wydzielina.
Pierwsza pomoc
Choremu można doustnie podać 1-2%-owy roztwór kwasu cytrynowego (ok. pół łyżeczki na szklankę wody), lód w kawałkach, mleko, oliwę czy wodę z białkiem jaj. Jeśli było to zatrucie parą amoniaku, należy przemieść chorego w bezpieczne miejsce, najlepiej na świeże powietrze oraz podać do wdychania parę wodną, bądź kwas octowy. W przypadku zatrucia żrącą zasadą należy jak najszybciej przewieźć chorego do szpitala. Nie wolno prowokować wymiotów! W przypadku zachłyśnięcia, zasada żrąca może dostać się do płuc.
Zobacz również:
Zatrucie kwasem
Najczęściej można się zatruć kwasem siarkowym, solnym, azotowym i octowym. Dawka śmiertelna to w przypadku kwasu solnego spożycie 15 gram roztworu, kwasu siarkowego czy azotowego - 8 gram, natomiast w przypadku kwasu octowego ok. 20 ml. Ważne jest jak najszybsze zidentyfikowanie przyczyny zatrucia, gdyż ma ono wpływ na dalsze postępowanie, dlatego w tym celu należy sprawdzić oddech chorego, aby wyczuć zapach kwasu.
Jeśli substancja ta miała kontakt ze skórą, widoczne będą miejsca poparzeń, natomiast przy połknięciu, chory odczuwa zazwyczaj piekący ból w jamie ustnej, przełyku i gardle. W zależności od rodzaju kwasu, który dostał się do organizmu, w jamie ustnej widnieją różnego koloru strupy. Kwas azotowy wywołuje strupy żółte, siarkowy – szarobrunatne, octowy, solny i karbolowy – białe. Ponadto mogą wystąpić drgawki, ślinotok, wzdęcie i szczękościsk.
W oczekiwaniu na pomoc - co robić?
Miejsca poparzone należy delikatnie przemyć najpierw wodą, a później 2-5%-owym roztworem wodorowęglanu sodowego. Przy zatruciu przewodu pokarmowego, do picia należy także podać mleko z jajkami z dodatkiem magnezji palonej, wodę wapienną, kleiki czy roztwór żelatyny. Chorego przewieź do szpitala, zaraz po udzieleniu pierwszej pomocy.
Zatrucie sublimatem
Sublimat (inaczej zwany chlorkiem rtęci) jest substancją rozpuszczalną w wodzie czy etanolu. Stosuje się go w środkach dezynfekujących przedmioty niemetalowe, w metalurgii i fotografii. Często zażywany jest przez więźniów jako środek samobójczy.
U osoby poszkodowanej, najpewniej wystąpią wymioty (mogą być krwawe), bóle żołądkowe, drgawki i biegunka. Poza tym odczuwalny najbardziej charakterystyczny jest metaliczny posmak oraz widoczne białe strupy w jamie ustnej.
Co należy zrobić, kiedy już dojdzie do zatrucia?
Podobnie jak w powyższych wypadkach, doustnie należy podać choremu mleko z białkami jaj, wodę z magnezją paloną lub węglem i mlekiem (najlepiej stosować do płukania żołądka). Poszkodowanego należy jak najszybciej przewieź do szpitala.
Bardzo istotne jest, aby podczas wymiotów, ułożyć chorego twarzą w dół, w ten sposób, aby nie doszło do zachłyśnięcia się chemikaliami. Natomiast jeżeli dochodzi do utraty przytomności bardzo ważne jest, aby ułożyć chorego w pozycji bezpiecznej i być przygotowanym na zastosowanie sztucznego oddychania metodą usta-usta w przypadku ustania oddechu.
Bez względu na typ substancji chemicznej, trzeba szybko zawieźć zatrutego do szpitala bądź wezwać pomoc medyczną. Pamiętajmy, iż objawów zatruć środkami chemicznymi nie wolno ignorować, gdyż wczesna interwencja jest kluczem do powodzenia akcji ratowniczej i zwiększenia szans na odzyskanie zdrowia przez chorego.
Komentarze do: Zatrucie środkami chemicznymi