Szukaj

Leki przeciwgrzybicze

Podziel się
Komentarze40

Zakażenie grzybicze może mieć charakter uogólniony lub powierzchniowy (miejscowy). Grzybami najczęściej wywołującymi zakażenia są grzyby skórne (Dermatophyta) powodujące grzybice skóry, włosów i paznokci, drożdżaki, które są przyczyną kandydioz i kryptokokoz oraz pleśniaki wywołujące kropidlakowice i pędzlakowice. Leczenie grzybic nie należy do łatwych.


Na ogół jest długotrwałe i obciążone ryzykiem wielu działań niepożądanych. O jego powodzeniu decyduje nie tylko właściwe rozpoznanie mykologiczne, ale także wrażliwość grzyba na konkretny lek i utrzymanie odpowiednio dużych stężeń leku we krwi (grzybice uogólnione).

Leki przeciwgrzybicze dzielone są na dwie podstawowe grupy: antybiotyki i środki syntetyczne.

ANTYBIOTYKI PRZECIWGRZYBICZE

Grizeofulwina jest trójpierścieniowym antybiotykiem wyizolowanym z Penicillium griseofulvum. Lek hamuje biosyntezę RNA i syntezę chityny w ścianach grzybni. Mechanizm działania determinuje zakres działania gryzeofulwiny. Antybiotyk ten nie jest bowiem skuteczny w zakażeniach grzybami, których ściana komórkowa nie zawiera chityny. Spektrum działania obejmuje wyłącznie grzyby skórne. Lek stosowany jest jednak tylko doustnie, gdyż nie wykazuje działania przeciwgrzybiczego po podaniu miejscowym. Grizeofulwina wykorzystywana jest zatem w leczeniu dermatomikoz, w których leki podane miejscowo okazały się być niewystarczające. Działania niepożądane choć liczne występują stosunkowo rzadko i mają łagodny charakter. Lek ten nie może być jednak stosowany u kobiet w ciąży ze względu na udowodnione działanie teratogenne. Ponadto wskazane jest, by osoby, które leczone były grizeofulwiną nie podejmowały próby poczęcia dziecka przez okres 6 miesięcy od zakończenia terapii (dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn).

Amfoterycyna B to antybiotyk polienowy wytwarzany przez Streptomyces nodosus. Działa poprzez wiązanie się ze sterolami błony komórkowej grzyba, co zaburza jej funkcje i prowadzi ostatecznie do lizy komórki. Wykazuje skuteczność praktycznie wobec wszystkich grzybów patogennych człowieka. Stanowi podstawowy środek wykorzystywany w leczeniu grzybic narządowych i uogólnionych. Lek jest bardzo toksyczny, wywołuje liczne i niekiedy bardzo poważne działania niepożądane, zależne od postaci farmaceutycznej i często od dawki. Wśród nich należy wymienić uszkodzenie nerek, zakrzepowe zapalenie żył, objawy grypopodobne, wymioty, nudności, nadwrażliwość na promienie UV, niedokrwistość, hipotensję. Obecnie są jednak dostępne nowoczesne preparaty liposomalne oraz takie, w których antybiotyk jest koloidalnie rozproszony w lipidach, rzadziej wywołujące działania niepożądane. Amfoterycynę B można bezpiecznie stosować u kobiet spodziewających się dziecka, gdyż lek nie przenika przez łożysko. Antybiotyk ten słabo wchłania się z przewodu pokarmowego. Stosowany jest w postaci wlewów dożylnych.

Nystatyna jest lekiem o zbliżonych właściowściach do amfoterycyny B. Należy bowiem również do antybiotyków polienowych, uszkadza błony komórkowe grzybów, wytwarzana jest przez bakterie z rodzaju Streptomyces (S. mursei) i cechuje się zbliżonym spektrum działania. Wykorzystywana jest jedynie w miejscowym leczeniu zakażeń wywołanych przez drożdżaki – przewodu pokarmowego, skóry, błon śluzowych jamy ustnej, gardła i pochwy. Lek rzadko wywołuje działania niepożądane, najczęściej są to reakcje alergiczne i zaburzenia żołądkowo-jelitowe.


Inne: natamycyna (primarycyna A, stosowana w okulistyce oraz miejscowym leczeniu drożycy pochwy), kandicydyna (miejscowo w drożdżycy pochwy), pecilocyna (wariotyna, miejscowo w grzybicach skórnych), , trichomycyna (miejscowo w drożdżycy pochwy).

SYNTETYCZNE LEKI PRZECIWGRZYBICZE podobnie jak antybiotyki wpływają na błony komórkowe grzybów. Inny jest jednak w tym przypadku mechanizm działania. Polega bowiem na hamowaniu syntezy ergosterolu poprzez wpływ na aktywność 14α-demetylazy sterolowej. Charakteryzują się szerokim zakresem działania przeciwgrzybiczego.

Pochodne imidazolu
są liczną grupą związków chemicznych wykazujących aktywność przeciwgrzybiczą. Część z nich stosowana jest wyłącznie miejscowo (np. ekonazol, bifonazol, izokonazol, sulfonazol, klotrimazol), a część zarówno w leczeniu miejscowym, jak i ogólnym (ketokonazol, mikonazol). Poza aktywnością przeciwgrzybiczą cechują się działaniem przeciwbakteryjnym (ziarenkowce Gram-dodatnie) i przeciwpierwotniakowym.

Ketokonazol dobrze wchłania się po podaniu doustnym. Stosowany jest w uogólnionych zakażeniach grzybiczych jako lek rezerwowy. Wykorzystywany jest jednak głównie w powierzchniowym leczeniu zakażeń skóry i błon śluzowych narządów rodnych wywołanych przez grzyby z rodzaju Candida. Może wywoływać zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego (nudności, wymioty, uczucie pełności w nadbrzuszu), objawy uczuleniowe oraz zwiększone stężenie aminotransferaz. Ze względu na hamowanie syntezy steroli nie tylko grzybów, ale także gospodarza (testosteronu i estradiolu) może przyczyniać się do ginekomastii, zaburzeń libido u mężczyzn oraz zaburzeń miesiączkowania u kobiet. Stosowanie ketokonazolu jest przeciwwskazane w okresie ciąży.


Mikonazo
l ze względu na słabe wchłanianie z przewodu pokarmowego, w celu uzyskania działania ogólnego podawany jest w formie iniekcji dożylnych. Obecnie stracił na znaczeniu w leczeniu zakażeń ogólnych. Stosowany jest natomiast w grzybicach skóry i błon śluzowych. Może wywoływać reakcje uczuleniowe. Często występuje w preparatach złożonych z hydrokortyzonem, mazipredonem lub metronidazolem. Działania niepożądane są takie jak po ketokonazolu. Przy podaniu dożylnym może dodatkowo wystąpić zapalenie żył oraz przejściowe zaburzenie rytmu pracy serca.

Klotrimazol i ekonazol stosowane są miejscowo w zapaleniach błon śluzowych i wyprzeniach drożdżakowatych.

Pochodne triazolowe cechują się większą wybiórczością działania w stosunku do pochodnych imidazolowych. Dzięki temu nie wpływają na syntezę steroli gospodarza i nie wywołują związanych z tym działań niepożądanych. Dobrze wchłaniają się po podaniu doustnym, łatwo też przenikają do tkanek, w tym do OUN.

Flukonazol jest lekiem stosowany głównie w drożdżycach (pochwy, błon śluzowych, jamy ustnej i gardła), grzybicach układowych i zakażeniach skórnych. Bywa podawany również w celach profilaktycznych. Rzadko wywołuje działania niepożądane. Nie powinien być stosowany u kobiet w okresie reprodukcyjnym niestosujących skutecznej antykoncepcji.

Itrakonazol wskazany jest w grzybicach powierzchniowych i uogólnionych. Skuteczny m.in. w aspergilozie i grzybicy paznokci. Może powodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe.

Worikonazol nowy środek przeciwgrzybiczy stosowany w ciężkich zakażeniach grzybami niewrażliwymi na inne leki, szczególnie u osób z osłabioną odpornością. Skuteczniejszy od amfoterycyny B.

Rawukonazol
Posakonazol


­Inne:

Flucytozyna należy do antymetabolitów zasad pirymidynowych. W organizmie metabolizowana jest do 5-fluorouracylu. Jej przeciwbakteryjne działanie jest wynikiem hamowania biosyntezy białek poprzez wbudowywanie się w RNA. Wykorzystywana jest w uogólnionych zakażeniach drożdżakami. Wykazuje działanie synergistyczne z amfoterycyną B. Podawana zwykle doustnie. Może powodować zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, zmiany w obrazie krwi i wzrost stężenia aminotransferaz. Przeciwwskazana w ciąży.

Cyklopiroks jest lekiem przeciwgrzybiczym o złożonym mechanizmie działania. Cechuje się szerokim spektrum działania. W większych dawkach wykazuje też aktywność wobec bakterii i pierwotniaków. Lek stosowany wyłącznie miejscowo, głównie w drożdżycy pochwy, skóry, paznokci i łupieżu pstrym.

Terbinafina wykorzystywana jest w grzybicach skóry i paznokci. Nie jest jednak skuteczna w zakażeniach drożdżakami.

Amorolfina stosowana jest w leczeniu grzybic powierzchniownych, głównie skóry i paznokci (w formie lakieru). W przeciwieństwie do terbinafiny spektrum działania obejmuje grzyby z rodzaju Candida.

Źródła:
Janiec W. (red.): Farmakodynamika. Podręcznik dla studentów farmacji. PZWL, Warszawa 2008,
Kostowski W., Herman Z. S. (red.): Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. PZWL, Warszawa 2010.

Autor: Marta Grochowska

Komentarze do: Leki przeciwgrzybicze (40)

swinskatarczyca
swinskatarczyca 22-07-2018 03:57

Doksycyklina Doxycyclinum antybiotyk skóra trądzik borelioza rumień Lek sprzedam

24

Doksycyklina Doxycyclinum antybiotyk skóra trądzik borelioza rumień Lek pod nazwą NL Doxy 100mg w listkach po 10 kapsułek. Ważny 08.2020. Wysyłka pobraniowa 3zł/kapsułka, od 50 kapsułek po 2.5zł. Wysyłka z Tajlandii ... pokaż całość

OdpowiedzPokaż cały wątek (24)
Pokaż cały wątek (24)
swinskatarczyca
swinskatarczyca 22-07-2018 03:55

Ketokonazol dermatofity drozdzaki grzybice drozdzyce Zespol Cushinga sprzedam leki

4

Ketokonazol dermatofity drozdzaki grzybice drozdzyce Zespol Cushinga Ketokonazol pod nazwą Keto, 200 mg. Cena 2zl tabletka. Listki po 10 tabletek. Producent President Inter Pharma Co, Tajlandia. Ważny do 04.2023. ... pokaż całość

OdpowiedzPokaż cały wątek (4)
Pokaż cały wątek (4)
swinskatarczyca
swinskatarczyca 02-07-2020 04:41

Sprzedam leki pasozyty Prazykwantel Iwermektyna Zentel Yomesan Vermox

2

Sprzedam leki pasozyty prazykwantel iwermektyna zentel vermox yomesan metronidazol tinidazol Oferuje leki przeciw pasozytom: Iwermektyna 6mg 20zł, ważna 03.2022, odliczana z opakowania szpitalnego 100 tabletek do t... pokaż całość

OdpowiedzPokaż cały wątek (2)
Pokaż cały wątek (2)
agamm
agamm 11-01-2012 12:56

nystatyna+provag

3

mój lekarz w przypadku grzybicy pochwy, najczęściej przepisuje nystatynę, zawsze z probiotykiem-provagiem.Nawet nie wiedziałam, że jest tak wiele leków przeciwko grzybom.... pokaż całość

OdpowiedzPokaż cały wątek (3)
Pokaż cały wątek (3)
swinskatarczyca
swinskatarczyca 22-03-2019 19:12

Nystatyna dopochwowa tabletki grzybica pochwy sromu infekcje przeciwgrzybic

1

Nystatyna dopochwowa tabletki grzybica pochwy sromu infekcje przeciwgrzybiczne Oferuję Nystatyna 100mg dopochwową po 2zł tabletka. Listki po 5 tabletek. Ważna 3.2021. Producent Continental Pharm Co, Bangkok. Mam... pokaż całość

OdpowiedzPokaż cały wątek (1)
swinskatarczyca
swinskatarczyca 22-07-2018 04:03

Gryzeofulwina grzybica skóry włosów paznokci antybiotyk sprzedam

1

Gryzeofulwina grzybica skóry włosów paznokci antybiotyk sprzedam Gryzeofulwina pod nazwą Newfulvin 500mg. Ważny 12.2020. Producent New Life Pharma CO, Bangkok. Mam opakowanie 250 tabletek, będę je dzielić do strunow... pokaż całość

OdpowiedzPokaż cały wątek (1)
swinskatarczyca
swinskatarczyca 22-07-2018 03:52

Nystatyna na grzybice kandydozę tabletki sprzedam leki

1

Nystatyna na grzybice kandydozę tabletki sprzedam Nystatyna 500 000 jednostek, w listkach po 8 tabletek. Cena 2zł tabletka. Ważna 11.2018. Wysyłka pobraniowa 20zł. Nystatyna jest stosowana w leczeniu zakażeń g... pokaż całość

OdpowiedzPokaż cały wątek (1)
swinskatarczyca
swinskatarczyca 19-07-2018 18:46

​Amfoterycyna B grzybica kandida histoplazmoza kryptokokoza sprzedam

1

Amfoterycyna B grzybica kandida histoplazmoza kryptokokoza Butelka 40ml zawierająca 10 g amfoterycyny. Cena 80zł. Ważna 9.2019. Producent Haupt Pharma Wolfratshousen GMBH, Niemcy. Przesyłka pobraniowa 20zl. Wsk... pokaż całość

OdpowiedzPokaż cały wątek (1)
Dodaj komentarzPokaż wszystkie komentarze