Alergia na orzechy

Orzechy mają pozytywny wpływ na nasz organizm. Poprawiają nastrój, zmniejszają apetyt,łagodzą stres, usuwają z organizmu wolne rodniki, a także nadają blasku włosom i wzmacniają paznokcie. Jednak coraz więcej osób ma alergię na orzechy, a najsilniej uczulają orzechy ziemne.

Część chorych uczula się już w życiu płodowym, a inni antygenami, które znajdują się w mleku matki. Głównym składnikiem uczulającym są białka, które są zawarte w orzechach. Są one bardzo silnymi alergenami, łatwo uczulają i mogą spowodować ciężkie reakcje alergiczne. Dodatkowo są one odporne na wysokie temperatury dlatego prażenie orzechów nie zmniejsza ich właściwości uczulających.

Czynniki zwiększające ryzyko alergii

Do takich czynników można zaliczyć wiek, gdyż alergia ta najczęściej dotyka dzieci, a szczególnie niemowlaków. Należy być także ostrożnym, jeśli w przeszłości wystąpiło u nas uczulenie po spożyciu orzechów, ponieważ u części osób takie uczulenie mija, ale u większości utrzymuje się ona do końca życia. Jeśli mamy jakąś alergię lub jeżeli ktoś z naszej rodziny miał choroby alergiczne, to zwiększa się także  u nas ryzyko rozwoju uczulenia na orzechy.

Właściwe rozpoznanie i objawy uczulenia

Aby prawidłowo rozpoznać uczulenie najczęściej stosuje się testy skórne. Na skórę nanosi się małe ilości substancji zawierających białka, które występują w orzechach, Następnie ocenia się reakcje skóry. Ten sposób pozwala jednak na wykrycie alergii jedynie u 50-70% ze względu na różne gatunki orzechów, a tym samym różną zawartość uczulających białek. Można także zrobić badanie krwi (test RAST) jeżeli osoba nie może wykonać testu skórnego.

U osoby uczulonej na orzechy  pojawia się uczucie mrowienia warg i podniebienia, a także  pokrzywka kontaktowa oraz obrzęk górnych dróg oddechowych. Stosunkowo rzadko występuje pełny zespól alergii ustnej. Czasem można zaobserwować nieżyt nosa, biegunki, wymioty, świąd, napad astmy, pokrzywka. Przy ciężkiej alergii może nastąpić obrzęk twarzy, gardła, problemy z oddychaniem, a w skrajnych przypadkach wstrząs anafilaktyczny, gdzie ratunkiem jest wstrzyknięcie adrenaliny. Do czynników, które zwiększają objawy zaliczyć można spożycie większej ilości alkoholu lub zażycie aspiryny.

Orzechy a codzienna dieta

Osoby uczulone na orzechy powinny unikać żywności, która je zawiera. Istnieją takie składniki, które wskazują na użycie orzechów, jak na przykład białko orzeszków arachidowych, masło orzechowe, mus orzechowy, olej arachidowy. Także białko roślinne, tłuszcz i lecytyna mogą zawierać w swoim składzie orzechy, ale musi być to zaznaczone na opakowaniu.

Śladowe ilości orzechów mogą także zawierać takie produkty jak: ciasta, farsze, pasztety, sosy do pieczenia, herbatniki, lody, czekolada, marcepan, płatki śniadaniowe, a także dania kuchni chińskiej, meksykańskiej i azjatyckiej. W żywności przetworzonej należy zwracać uwagę na sztuczne i naturalne dodatki smakowe, na przykład mortadela może zawierać pistacje. Także produkty już wcześniej smażone (frytki, krokiety, fast-food) mogą zawierać składniki orzechów. Również towary niepakowane takie jak wędliny oraz pieczywo często nie posiadają informacji o składzie produktu. Warto tez pamiętać, że orzeszki są używane w olejkach do kąpieli, kremach, szamponach, rozjaśniaczach i klejach.

Jako zamienniki orzechów możemy używać nasion sezamu, słonecznika, dyni, ryżowych krakersów. Z kolei do ciast i kruszonek wiórki kokosowe. Większość osób, które mają alergię na orzechy tolerują orzechy kokosowe, choć u niektórych istnieje ryzyko wystąpienia reakcji także na nie. Bezpieczna jest gałka muszkatołowa. Spośród orzechów bezpieczną alternatywą są orzechy brazylijskie, ponieważ nie powodują one duszności i są bardzo wartościowe.

Autor: Katarzyna Bałdyka