Jesteś szczęśliwy? Powinieneś podziękować za to hipokretynie!

Dopamina chyba musi się troszeczkę przesunąć na bok! Odkryto nowy związek chemiczny związany z odczuwaniem przyjemności. Cząsteczka ta może poszerzyć naszą wiedzę na temat chemicznego podłoża radości, śmiechu, uzależnień, a nawet złości.

Jak donoszą ostatnie badania dopamina nie może być jedyną substancją w naszym mózgu odpowiedzialną za wszystkie nawet najsubtelniejsze zmiany nastroju. Uwaga naukowców skierowała się teraz na inny związek, a mianowicie hipokretynę.

Jest ona substancją chemiczną, wykazującą swoją ekspresję w tym samym rejonie mózgu co dopamina, gdy powoduje uczucie przyjemności w układzie nagrody. Sugeruje się więc, że te dwa neuroprzekaźniki mogą ze sobą w jakiś sposób współpracować. Hipokretyna znana również jako oreksyna odkryta została już wcześniej, głownie jako środek mający związek z procesami snu i apetytu.

Niecałe 12 lat temu, Jerome Siegel, profesor psychatrii z Uniwersytetu Kalifornia w Los Angeles wraz ze swoją grupą badawczą odkrył, że pacjenci cierpiący na głęboką senność w ciągu dnia i mający osłabione z powodu narkolepsji mięśnie, charakteryzują się ubytkiem neuronów w mózgu - i to tych związanych z regulacją wydzielania hipokretyny.

Z najnowszych badań tejże grupy badawczej , opublikowanych w ,,Nature Communications'' możemy dowiedzieć się, że poziom hipokretyny-1 wzrasta wraz z pojawieniem się pozytywnych emocji, interakcji społecznych oraz złości. Co więcej, badanie ośmiu pacjentów cierpiących na padaczkę, przeprowadzone w celu ustalenia przyczyn napadów wykazały, że poziom hipokretyny-1 oraz hormonu MCH regularnie wznosił się i opadał.

Zobacz również:

Implantacja odpowiednich urządzeń monitorujących w organizmie dotkniętych padaczką osób umożliwiła śledzenie zmian chemicznych zachodzących w mózgu chorych.

- Jest to niezwykła okazja do głębszego zrozumienia działania tych substancji - wypowiada się prof. Siegel na ten temat.

Celem badania było sprawdzenie jak uczucie szczęścia, radości wpływa na poziom rozpatrywanej substancji w mózgu chorego. Okazało się, że w momencie kiedy pacjenci otrzymywali dobre wieści poziom hipokretyny-1 w ich neuronach osiągał najwyższe wartości.

Podobnie działo się kiedy śmiali się oni serdecznie lub wchodzili w prowadzili wesołe rozmowy z rodziną, czy z przyjaciółmi. Poprzednie badania ściśle określają udział substancji jaką jest hipokretyna w procesach narkolepsji.

Ludzie cierpiący na nieustającą senność cierpią na chroniczny niedobór hipokretyny i wykazują skłonność do pozostawania w złym nastroju, a nawet w depresji. Trzeba również nadmienić, iż śmiech jest najczęstszym bodźcem do ataku katalepsji (główny objaw narkolepsji). Podczas tego typu napadów chorzy zostają czasowo sparaliżowani - ich mięśnie nie są po prostu w stanie pracować.

Dr. Antonello Bonci, dyrektor National Institute on Drug Abuse mówi: - Jest to pierwsze badanie mierzące poziom substancji chemicznej w mózgu pacjentów, w momencie gdy biorą oni udział w określonych sytuacjach społecznych.

Jednakże jedno pytanie pozostaje bez odpowiedzi. Dlaczego zmiany stężenia substancji chemicznej zaangażowanej w narkolepsję są związane ze szczęściem ? Co ciekawe wzrost ilości hipokretyny-1 w mózgu był odnotowywany nie tylko gdy przeżywali oni pozytywne emocje, ale także gdy się zdenerwowali.

Obok śmiechu, również złość jest jednym z najczęstszych czynników wywołujących atak katalepsji. I chociaż są to zupełnie przeciwstawne emocje, to od teraz łączy je wspólny związek chemiczny - hipokretyna. Sugeruje się, że może ona brać udział w utrzymywaniu i kontroli bardzo intensywnych stanów emocjonalnych.

Inną domniemaną funkcją tego neuroprzekaźnika jest jego udział w procesie uzależnień, tak więc ma on ścisły związek z pobudzaniem układu nagrody w mózgu. Oznacza to, że narkoleptyczni pacjenci stanowią grupę o zmniejszonym ryzyku uzależnienia. Zgodnie z tym co powiedziano leki blokujące wydzielanie hipokretyny mogą być skutecznymi środkami przeciw nałogom. Co więcej, jeden z takich leków (suvorexant) został już opracowany przez firmę Merc.

Koniec końców, okazało się, że chemia szczęścia, a także złości, snu i uzależnień jest bardziej skomplikowana niż mogłoby się nam wydawać.

Opracowała:

Jagoda Jęczmień