Rak piersi: proteina CK2 odpowiedzialna za jego rozwój

Enzym zwany CK2 sprzyja, kiedy doznaje uszkodzenia, pojawianiu się metastaz w nowotworze piersi. Dzięki swoim właściwościom, enzym ten może stać się celem terapeutycznym pozwalającym ograniczać postępowanie nowotworów piersi. Francuscy naukowcy z instytucji badawczych, takich jak CEA, INSERM oraz CNRS, a także z uniwersytetów, udowodnili, że proteinowa kinaza CK2 odgrywa znaczącą rolę dla plastyczności komórek nabłonkowych, przede wszystkim w przypadku patologii nowotworowych.

W rzeczywistości, zaburzenia aktywności tej proteiny związane są z ważnymi zmianami dla transformacji komórek nabłonkowych w komórki nowotworowe bardziej mobilne, będące przyczyną metastaz. Prace te zostały opublikowane w przeglądzie naukowym Oncogene.

Większość tkanek, które składają się na narządy ciała ludzkiego, jest zbudowanana z komórek nabłonkowych spoczywających na błonie komórkowej. W przebiegu rozwoju raka, niektóre z komórek nabłonkowych, obecne w nowotworze, mogą reaktywować mechanizm komórkowy zwany EMT, co jest skrótem od angielskiego terminu Epithelial-to-Mesenchymal Transition.

Proces ten jest odpowiedzialny za ewolucję komórek z etapu nabłonkowego do etapu mezenychmalnego charakteryzującego się większą mobilnością komórek, a także odpornością na niektóre leki przeciwnowotworowe.

W przypadku guza pierwotnego, ewolucja ta może prowadzić do rozprzestrzeniania się komórek nowotworowych w ciele oraz do pojawienia się metastaz. Ta plastyczność komórkowa jest regulowana przez drogi sygnalizacji oraz czynniki transkrypcji, takie jak czynnik Snail1.

Od kilku lat, zespół badaczy, którym kieruje doktor Claud Cochet, bada powiązanie proteinowej kinazy CK2 z patologiami nowotworymi. Enzym ten jest związkiem powstałym z podjednostki katalitycznej CK2alfa oraz z podjednostki regulującej CK2beta.

Uszkodzenia CK2 sprzyjają rozprzestrzenianiu się komórek

Zespół francuskich naukowców udowodnił ostatnio, że deregulacja aktywności tej proteiny, jaka jest obserwowana w przypadku niektórych nowotworów piersi, związana jest z ekspresją markerów EMT.  A bardziej dokładnie, badacze wykazali, że zmniejszenie, w komórkach nabłkonkowych piersi w laboratorium, ekspresji podjednostki regulujące CK2beta, prowadzi do zmian charakterystycznych w EMT: komórki nowotworowe tracą swoją przyczepność i stają się mobilne na tyle, że ruszają w podróż po organizmie.

Analizy komórkowe i biochemiczne między innymi pozwoliły zidentyfikować czynnik Snail1 jako będący celem tej proteiny kinazy. W konsekwencji, przy zapoczątkowaniu fosforylacji Snail1 (dodanie grupy fosforanowej), niezbędna jest aktywność proteinowej kinazy CK2, aby nie doszło do aktywacji EMT. W ten sposób zmniejsza się ryzyko rozwoju metastaz. Kinaza jest więc niezbędna dla utrzymania komórek w stanie nabłonkowym.

Rezultaty tego badania pokazują znacznie CK2beta w kontroli plastyczności komórkowej. Ujawniają one mechanizm, który znosi proces EMT i utrzymuje integralność komórek nabłonkowych.

Badanie francuskich naukowców pokazuje, że proteinowa kinaza CK2 jest kluczowym regulatorem homeostazy komórek nabłonkowych. Dzięki jej właściwościom markera w wielu typach nowotworów, a także dzięki jej zaletom jako celu terapeutycznego, proteinowa kinaza CK2 uzyskuje status biomarkera zarazem diagnostycznego, jak i terapeutycznego, podsumowują francuscy badacze.