Właściwości witaminy D

Witamina D nie bez powodu jest nazywana życiodajną. Jest odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie narządów i tkanek w naszym organizmie. Zapytacie których? Odpowiedź jest prosta: wszystkich! Witamina D pełni rolę pewnego rodzaju strażnika odpowiedzialnego za nasze zdrowie.

Co to jest witamina D?

Witamina D niezupełnie jest witaminą. Jest składową grupy 16 substancji steroidowych. Dla człowieka najważniejsze są dwie postacie witaminy D:

• D2 - ergokalcyferol. Jest syntezowany przez bezkręgowce, grzyby i rośliny w odpowiedzi na działanie promieni słonecznych. Ludzie i kręgowce nie produkują witaminy D2. Stanowi pewnego rodzaju filtr, chroniący nas przed szkodliwym działaniem światła słonecznego.
• D3- cholekalcyferol. Znajduje się w żółtkach jaj, rybach i jest syntezowany przez człowieka.

Co jest ważniejsze dla człowieka witamina D2 czy D3?

Zarówno witamina D2 i D3 są niezbędne do naszego prawidłowego funkcjonowania. Jednakże ostatnie badania naukowe wykazują, że witamina D2 jest znacznie mniej skuteczna niż witamina D3 u ludzi.

Człowiek też produkuje witaminę D

Witamina D produkowana jest wówczas, gdy nasza skóra jest poddawana promieniowaniu słonecznemu UVB dochodzi do produkcji dehydrocholesterolu – tzw. substancji 7, która w wątrobie zmienia
się w aktywną substancję 25 (OH) D. Następnie przemieszcza się do nerek, gdzie przyjmuje postać steroidowego kalcytriola, czyli 1,25 dihydrotachysterola D.

Dlaczego potrzebujemy witaminy D?

Według uczonych witamina D jest niezbędna do:

• prawidłowego wzrostu,
• rozwoju kości – absorbuje wapnia i fosforu, niezbędnego do prawidłowego rozwoju kości,
• prawidłowego wchłania wapnia,
• prawidłowej pracy układu odpornościowego,
• prawidłowej pracy mózgu – wspomaga utrzymanie prawidłowych funkcji poznawczych,
• prawidłowej pracy układu odpornościowego – wspomaga system odpornościowy w walce z bakteriami, wirusami przyczyniającymi się do rozwoju chorób,
• utrzymania prawidłowej masy ciała,
• zmniejsza ryzyko zachorowania na stwardnienie rozsiane,
• zmniejsza ryzyko zachorowania na raka,
• zapobiega chorobom serca.
• chroni przed szkodliwym promieniowaniem słonecznym.

Witamina D a słońce

W wyniku niedostatecznej ilości słońca organizm ludzki nie jest w stanie wyprodukować wystarczającej ilości witaminy D. W takich przypadkach należy sięgnąć po suplementy. Według badań przeprowadzonych przez naukowców z Boston University School of  Medicine wynika, że osoby z ciemną karnacją oraz kobiety zmagające się z chorobą cukrzycy czy zapaleniem stawów są bardziej narażone na niedobory witaminy D.

Ile potrzebujemy witaminy D?

W przypadku niedostatecznej ilości słońca zaleca się przyjmowanie witaminy D w następujących proporcjach:

• 1-70 lat: 600 jm / dobę (15 mg / dobę),
• 71 + lat: 800 jm / dobę (20 mg / dobę),
• ciąża/ laktacja: 600 jm / dobę (15 mg / dobę).

Źródła witaminy D

Bogatym źródłem witaminy D są następujące produkty:

• łosoś,
• śledź,
• sardynki w oleju,
• tuńczyk,
• tran (2 łyżeczki dziennie),
• mleko,
• żółtka jaj,
• mąka,
• wątróbka,
• pomidory.

Konsekwencje nadmiaru witaminy D

Pamiętajmy o zachowaniu umiaru i przestrzegania norm dotyczących dostarczania witaminy D naszemu organizmowi. Jego nadmiar jak i niedobór może być niebezpieczny dla naszego zdrowia.

• zmęczenie,
• złe samopoczucie,
• brak łaknienia,
• ból brzucha,
• ból głowy,
• biegunka,
• senność,
• spadek masy ciała,
• opóźnienie w rozwoju dziecka,
• zaburzenia rytmu pracy serca,
• wzmożone oddawanie moczu,
• ból oczu,
• bóle szczęk, stawów i mięśni,
• bóle głowy,
• świąd skóry.

Konsekwencje niedoboru witaminy D:

• krzywica u niemowląt i dzieci,
• u dorosłych, kobiet w ciąży i karmiących – odwapnienie i miękkość kości,
• zmniejszenie odporności,
• stany zapalne skóry,
• pogorszenie słuchu,
• osłabienie i wypadanie zębów.

Co wpływa na lepsze wchłanianie witaminy D?

• witamina A,
• witamina C,
• witamina E,
• wapń,
• fosfor,
• nienasycone kwasy tłuszczowe,
• światło słoneczne.

Bez witaminy D prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu nie jest możliwe. Odpowiednia dieta oraz około 30 minut codziennej kąpieli słonecznej zapewni nam jej optymalny poziom.  Jest to o wiele bezpieczniejsza opcja niż łykanie na potęgę tabletek. Nasz organizm doskonale wie, ile potrzebuje witaminy D. Niestety nie mieszkamy w okolicach równika, gdzie słońca mielibyśmy pod dostatkiem. Zimą warto sięgnąć po suplementy, jednocześnie  pamiętając o ich rozsądnym dawkowaniu.

Katarzyna Krawczyk