Uszkodzenia pleców – pierwsza pomoc

Uszkodzenia pleców są częstym zjawiskiem. Co roku przed wakacjami w mediach rozprzestrzeniana jest akcja mająca na celu ostrzeżenie młodych przed skakaniem do wody na główkę. Nie tylko jednak nierozważny skok powoduje uszkodzenie kręgów.

Przyczyną może być też inny upadek z wysokości lub podczas ćwiczeń gimnastycznych, uderzenie ciężkim przedmiotem w plecy, a także zderzenie czołowe pojazdów mechanicznych.

Uszkodzenie kręgosłupa samo w sobie nie jest niebezpieczne. Powoduje jednak ryzyko przerwania bądź uszkodzenia rdzenia kręgowego. Jeżeli uszkodzony jest trzon kręgosłupa można stwierdzić ból szyi lub pleców w miejscu uszkodzenia, uskok lub skręcenie prawidłowej krzywizny kręgosłupa oraz bolesność uciskową na łagodny dotyk. W chwili, gdy uszkodzony jest rdzeń kręgowy, chory traci kontrole ruchu kończyn, nie ma w nich czucia. Może także doznawać dziwnych odczuć, np. płonięcia lub mrowienia. Mogą wystąpić także problemy z oddychaniem.

Gdy poszkodowany jest przytomny

Pomoc, jakiej można udzielić osobie, która doznała uszkodzenia pleców, różni się w zależności od tego, czy poszkodowany jest przytomny czy też nie ma z nim kontaktu.

Należy pamiętać, że najważniejsze jest to, by zapobiec dalszym uszkodzeniom oraz zapewnić natychmiastowe przewiezienie do szpitala. Poszkodowanego nie wolno przesuwać, należy pozostawić go w miejscu, w jakim się go znalazło, chyba że istnieje niebezpieczeństwo utraty przytomności.

Zobacz również:

Jeżeli konieczne jest przeniesienie chorego, należy użyć noszy ortopedycznych lub zastosować metody zmodyfikowanego toczenia.

Pierwszym krokiem jest uspokojenie poszkodowanego i poproszenie go, by się nie ruszał. Potem trzeba umocować i podtrzymywać głowę w pozycji prawidłowej, umieszczając swoje dłonie na uszach chorego. Jeśli istnieje prawdopodobieństwo uszkodzenia szyi, należy przygotować prowizoryczny kołnierz ortopedyczny (np. przy pomocy gazety i chusty) i wykorzystać go do usztywnienia karku. Podtrzymywanie głowy musi trwać aż do czasu przyjazdu karetki pogotowia ratunkowego.

Gdy poszkodowany jest nieprzytomny i nie oddycha

Jeżeli u poszkodowanego nie są wyczuwalne tętno i oddech, należy udrożnić i – jeśli to konieczne – oczyścić drogi oddechowe. W tym celu odchyla się głowę ku tyłowi, podnosi podbródek ostrożniej niż zwykle, aby głowa i szyja pozostały w pozycji fizjologicznej. Po tej czynności trzeb ponownie sprawdzić oddech i tętno. Jeśli nadal nie ma żadnych oznak, należy przystąpić do reanimacji. Czynność sztucznego oddychania powtarza się aż do przyjazdu karetki.

Pozycja bezpieczna w przypadku uszkodzenia kręgosłupa

W przypadku, gdy poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha i ma wyczuwalne tętno, należy ułożyć go w pozycji bocznej ustalonej. Nie może ona być jednak taka, jak w przypadku samej utraty przytomności; głowa i tułów poszkodowanego muszą leżeć w jednej linii. Do pomocy takiej osobie potrzebny jest więcej niż jeden człowiek.

Aby ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej należy podtrzymywać jego głowę, umieszczając dłonie powyżej jego uszu (taka trzymanie musi zostać niezmienione do czasu przyjazdy karetki). Druga osoba obecna przy ratowaniu powinna wyprostować nogi chorego i ułożyć jego ramię jak najbliżej tułowia, łokieć powinien być zgięty pod kątem tułowia, dłoń ułożona jak najwyżej. Potem należy to samo zrobić z nogą – chwycić udo, odciągając jednocześnie kolano ratowanego do góry.

Następnie biorąc poszkodowanego za drugie ramię przerzuca się je w poprzek klatki piersiowej, wtedy sięga do łopatki znajdującej się po stronie pleców ratowanego. Przez cały ten czas [pierwsza osoba podtrzymuje głowę chorego.

Poszkodowanego nie wolno ciągnąć za szyję!

Trzeba pamiętać, że uszkodzenie kręgosłupa to nie to samo, co zwykłe zadrapanie. Przy każdym urazie pleców konieczna jest pomoc specjalistów.

Autor:

Angelika Szkuta