Ryzyko zakażeń meningokokami wzrasta, gdy ludzie są stłoczeni i mają bliski kontakt ze sobą. Duże skupiska sprzyjają rozprzestrzenianiu się meningokoków, które bytują na błonie śluzowej nosogardła i przenoszą się drogą kropelkową. W zależności od wieku nawet co czwarta osoba może być ich bezobjawowym nosicielem i zakażać osoby podatne.
Euro 2012 jak każda impreza masowa potencjalnie sprzyja wzrostowi zagrożenia ze strony drobnoustrojów, w tym meningokoków - także dlatego, że bardziej agresywne ich odmiany, które u nas występują rzadziej, mogą zostać „przywiezione” przez kibiców z całego świata. Z tego powodu choroby meningokokowe znalazły się na „Wykazie chorób priorytetowych opracowanym na potrzeby organizacji i funkcjonowania wzmożonego nadzoru w czasie turnieju UEFA Euro 2012” przez Zespół roboczy ds. bezpieczeństwa sanitarno-epidemiologicznego turnieju powołany w ramach Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Eksperci EkspoercuiEEksperci zalecają, żeby przed Euro 2012 zaszczepić się przeciwko meningokokom, najlepiej szczepionką wielowalentną, zabezpieczającą przeciw kilku odmianom tych bakterii. Dotyczy to piłkarzy i trenerów oraz ich rodzin, kibiców, osób obsługujących turniej, w tym blisko 3 tysięcy wolontariuszy w 4 Miastach Gospodarzach.
Do inwazji meningokoków serogrupy C doszło podczas piłkarskiego młodzieżowego turnieju w Belgii w 1997 r: 6 uczestników z 4 krajów zachorowało na chorobę meningokokową. W rodzinnym mieście jednego z duńskich piłkarzy, uczestniczących w turnieju, doszło do 7 kolejnych przypadków zachorowań pół roku po turnieju. W efekcie podjęto decyzje o szczepieniu piłkarzy, trenerów, członków rodziny i wszystkich osób obsługujących takie wydarzenia.
Na zakażenie meningokokami narażeni są wszyscy, niezależnie od wieku
Największe grupy ryzyka stanowią najmłodsze dzieci, młodzież i młodzi dorośli w wieku 11-24 lata; około 20% wszystkich zachorowań wywoływanych przez meningokoki dotyczy tej grupy z powodu masowych, intensywnych kontaktów interpersonalnych sprzyjających zakażeniu - mówi prof. dr hab. Waleria Hryniewicz, konsultant krajowy ds. mikrobiologii.
Zobacz również:
Ryzyko pojawienia się zakażeń meningokokowych wzrasta w dużych zbiorowiskach np.w internatach, akademikach lub koszarach oraz podczas imprez muzycznych, turniejów sportowych. W takich warunkach ułatwione jest bowiem przenoszenie się bakterii poprzez bliski kontakt: kaszel, kichanie, obejmowanie, całowanie. Wymienione sytuacje będą codziennością w trakcie turnieju Euro 2012.
Zakażenia meningokokowe – ich objawy i przebieg
Postaciami zakażeń wywoływanymi przez meningokoki są głównie zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i sepsa. Trudno wykryć je we wczesnym stadium, gdyż objawy mogą być typowe dla grypy czy przeziębienia. Choroby te mogą też mieć gwałtowny początek i przebiegać błyskawicznie. W ciągu krótkiego czasu osiągane jest stadium zaawansowane, prowadzące do śmierci chorego lub bardzo poważnych konsekwencji - głuchoty, uszkodzenia mózgu, amputacji kończyn (przy sepsie od 20% do 50% pacjentów umiera w ciągu 24 godzin od rozpoznania objawów). Dlatego w walce z tymi chorobami liczy się każda godzina, a nawet minuta. Tylko właściwe leczenie i to wdrożone szybko może uratować choremu życie i uchronić go przed powikłaniami. W przypadkach o bardzo szybkim, piorunującym przebiegu nawet antybiotyki zastosowane w pierwszych godzinach choroby, mogą nie być skuteczne - przyznaje dr Ryszard Konior, ordynator Oddziału Neuroinfekcji w Szpitalu Specjalistycznym im. Jana Pawła II w Krakowie.
Szczepienia chronią
W tej sytuacji, gdy rozpoznanie choroby może być utrudnione - z powodu niecharakterystycznych objawów lub nagłego początku szybko przechodzącego w stadium zaawansowane, a w konsekwencji dramatyczne - eksperci zalecają szczepienia młodzieży i ludzi młodych do 25 r.ż., a także osób dorosłych narażonych na zachorowanie w wyniku zawodowego bezpośredniego kontaktu z meningokokami lub przebywania czasowego
w dużych skupiskach ludzi.
Odmiany meningokoków
Istnieje 12 odmian (tzw. grup serolgicznych, serogrup) meningokoków, ale większość zakażeń (ponad 90%) wywołują bakterie pięciu grup: A, B, C, W-135 i Yi. W Polsce, jak w większości państw europejskich, dominują grupy B i C. Zachorowania u młodzieży i dorosłych, w tym zachorowania epidemiczne, najczęściej powodują meningokoki z grupy C; te z serogrupy B są najczęstszą przyczyną zakażeń u niemowląt i małych dzieci (nie ma przeciwko nim szczepionki). Coraz częściej zdarzają się także zakażenia wywoływane przez meningokoki serogrupy Y oraz W-135. Wzrost zakażeń wywoływanych przez meningokoki serogrupy Y odnotowano w Szwecji, Finlandii, a całkiem ostatnio również w Anglii i Walii, Czechach i Niemczech. W Polsce rocznie około 5% przypadków inwazyjnych zakażeń meningokokowych wywoływanych jest przez meningokoki serogrupy Y i W-135ii. W USA, od wielu już lat, za 30% przypadków odpowiadają bakterie grupy Y - mówi dr hab. n. med. Anna Skoczyńska (Zakład Epidemiologii i Mikrobiologii Klinicznej Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu Nerwowego - KOROUN)
Eksperci zalecają tzw. szczepionki skoniugowane: mono- (przeciw serogrupie C) lub wielowalentne (przeciw kilku serogrupom), oferujące ochronę skuteczną, trwałą i eliminującą nosicielstwo. Najbardziej uniwersalną ze szczepionek skoniugowanych, chroniącą przed największą liczbą serogrup jest czterowalentna szczepionka skoniugowana, przeciw serogrupom A, C, Y i W-135.
Komentarze do: Przed Euro 2012 zaszczep się na meningokoki