Jakie są zalety czytania książek?

Wraz ze wzrostem popularności elektroniki i przekazów wizualnych książka odchodzi w zapomnienie. Ludzie coraz częściej sięgają po elektroniczne wydania takie jak e-booki, audiobooki ceniąc sobie przede wszystkim ich wygodę i powszechną dostępność.

I nie ma w tym nic złego pod warunkiem, że nie zapominamy o magii książki drukowanej.

Statystyki są przerażające: aż 38% Polaków nie czyta w ogóle, 13% czyta ok. 2 książek rocznie, a tylko 20% czyta średnio 10 książek w ciągu roku, z czego większość stanowią uczniowie i studenci niejako „zmuszeni” do czytania. Czy faktycznie świadczy o tym społeczne lenistwo? Z pewnością nie mamy czasu na sen i odpoczynek, a tryb życia jaki przyjmujemy uniemożliwia doświadczanie tego co rozwija, uczy i jednocześnie bawi, bo takie funkcje spełnia właśnie książka. Przyczyny możemy dopatrywać się również w nieświadomości o korzyściach jakie może przynieść nam czytanie.

Relaks przede wszystkim!

Pośród wielu obowiązków nie możemy zapominać o odpoczynku. A jak lepiej wykorzystać swój wolny czas, niż usiąść w wygodnym fotelu z kubkiem gorącej herbaty i ulubioną książką? Co najważniejsze literatura stwarza niesamowite możliwości oderwania się od męczących nas problemów i codziennych zmartwień. Koncentrujemy się sprawach bohatera, przenosimy na moment w świat fikcji i marzeń, które często realizują się w fabule.

Im więcej czytamy, tym bardziej ćwiczymy mózg i lepiej myślimy!

Rozwijamy nasze myślenie analityczne dzięki czemu zdolni jesteśmy łatwiej zapamiętywać i przetwarzać nowe informacje. Konfrontując drukowaną książkę, z adaptacją filmową, ta druga nie wiele od nas wymaga. Jesteśmy biernymi odbiorcami przetworzonych już myśli, obrazu, który ciekawi, pobudza nasze emocje, ale nie wymaga większego zaangażowania, przyjmowania punku widzenia bohatera, nie skłania nas, jako widzów, do interpretowania zachowania postaci, albo analizowania przyczyn takiego, a nie innego rozwoju wypadków. Czytanie wymusza w nas koncentrację i skupienie, prezentuje różne watki, przekazuje nieraz bardzo wiele informacji, w których zrozumienie musimy włożyć trochę starań i wysiłku.

Zobacz również:

Rozwijamy wyobraźnię

Słowo pisane zmusza nas do uruchomienia wyobraźni. Odczytujemy znaki, które nawet podświadomie wywołują w naszej głowie pewne wizje, obrazy świata przedstawionego, bohaterów, ich mimikę, a nawet ton głosu. Korzystając z takiej swobody tworzymy swój własny film, gdzie każdy szczegół będzie dopracowany przez nas samych. Dobra książka, będzie więc stawiała przed nami pewne wymagania, a dobry pisarz, jak napisała w książce „Dreaming by the book” Elaine Scarry, zamiast po prostu podawać czytelnikowi opis świata, daje mu raczej instrukcje, w jaki sposób wyśnić go na jawie.

Uczymy się czułości

Jeszcze ćwierć wieku temu psychologowie ostro zaprzeczali, temu jako literatura miałaby pomagać zrozumieć innych ludzi. Szybko jednak przekonali się o słuszności tego stwierdzenia. Zrozumieli, że historie opisywane w książkach, podobnie do stymulacji komputerowych, dzięki którym rozwijamy zdolności uczenia się i myślenia, pomagają rozumieć sytuacje bohaterów, a przez to innych ludzi. Najnowsze badanie pokazują, że czytanie opowieści rozwija w dużym stopniu kompetencje społeczne. Wchodząc w świat fikcji literackiej budujemy swoje zdolności empatii, dzięki czemu łatwiej przyjąć nam punkt widzenia drugiej osoby. Udoskonalanie naszego mózgu społecznego lepiej przygotuje nas do współpracy, przyjaźni, a nawet miłości. Badacze z Toronto na przełomie ostatnich 10 lat przeprowadzali szereg badań, których uczestnikami były również dzieci. Wyniki jednoznacznie potwierdzają hipotezę, że czytanie beletrystyki sprzyja rozwojowi umiejętności społecznych, ponieważ lektura tego typu powieści skłania do myślenia o innych.

Wzbogacamy słownictwo

Od zasobu słów jakimi posługujemy się zarówno w mowie jak i piśmie zależy podstawowa umiejętność komunikowania się z drugim człowiekiem. To słowo, które odwołuje się do naszej świadomości, stanowi podstawę naszego myślenia. Nie wszystkie jednak uczucia i myśli posiadają swój odpowiednik w prostych symbolach wizualnych, a nawet gestach. Dlatego umiejętność prawidłowego wyrażenia swoich myśli jest niezbędnym elementem komunikacji międzyludzkiej. Wąski zasób słownictwa rozpoznać można u osób mających problem z poprawnym przekazaniem komunikatu, używają sformułowań pozornie wspomagających typu „No wiesz, o co mi chodzi”, „No… tego. ..”, nie potrafią często wyrazić własnej opinii, a jeśli już to robią to ich wypowiedzi są bardzo ubogie językowo i mało estetyczne.

Cierpliwość

Media przekazują informację w sposób błyskawiczny, podobnie sytuacja wygląda podczas filmu, gdzie akcja toczy się w wyznaczonym tempie. Czytając książkę nikt nie liczy nam czasu, każdej stronie poświęcamy dostateczną ilość uwagi potrzebną do prawidłowego przetworzenia sytuacji. Stopniowo wchodzimy w mechanizm narracji, starając się zrozumieć każdy fragment, nasza myśl jest bardziej refleksyjna niż impulsywna. Czytanie zatem jednocześnie wymaga, ale i uczy cierpliwości.

Nie dajmy się zwieść stereotypom

Pamiętajmy, że czytający to nie mol książkowy, a zanurzanie się w świat fikcji wcale nie oznacza izolacji od otoczenia. Czytanie podnosi umiejętności społeczne i ułatwia komunikację między ludzka. Czytelnik nie jest także nudziarzem - ktokolwiek kto miał w ręce książkę zdaje sobie sprawę, że wręcz przeciwnie książka rozwija i wpiera rozwój intelektualny.

Biorąc pod uwagę wszystkie zalety i korzyści wynikające z czytania powinniśmy coraz częściej sięgać po ciekawe pozycje, by rozwijać relacje i umiejętności społeczne, wejść w inny świat, zaangażować się w niego i móc czerpać z tego satysfakcję.

Autor:

Agnieszka Augustowska