Właściwości witaminy A

Witaminy zostały odkryte dopiero w I połowie XX wieku. Witamina A  jest jedną z najwcześniej odkrytych witamin. Poznana została w 1913 r. dzięki  amerykańskim badaczom: Elmera McColluma i Marguerite Davis, którzy odnaleźli ją  w tranie.

Nazywana jest ona retinolem, prowitaminą A, a większości z nas najbardziej znana jest pod nazwą beta-karotenu, dzięki któremu nasza skóra nabiera zdrowego i ładnego kolorytu.  Odgrywa ona bardzo istotną rolę w naszym organizmie, dlatego tak ważne jest wprowadzenie jej do naszej diety.  Witamina A jest niezbędnym składnikiem wielu procesów zachodzących w naszym organizmie m.in. umożliwia metabolizm białek oraz hormonów steroidowych.  Dodatkowo jako jej funkcje możemy wymienić:

• zapobiega wysychaniu i rogowaceniu naskórka,
• ma działanie przeciwnowotworowe,
• sprzyja zdolności regeneracyjnej komórek przez utrzymanie błon śluzowych w dobrym stanie,
• uczestniczy w budowaniu  naturalnej odporności organizmu,
• doskonale wpływa na nasz wzrok,
• zapewnia normalny wzrost kości i zębów,
• odpowiada za prawidłowy stan skóry, włosów i paznokci,
• nadaje naszej skórze ładny, promienny wygląd i poprawia koloryt,
• chroni przed chorobami serca.

Niedobór witaminy A

Skutki niedoboru tej witaminy były znane już w starożytnym Egipcie, Grecji oraz Rzymie i była to tzw. „ kurza ślepota”. Niedobór witaminy A możemy łatwo zauważyć bazując na obserwacji naszego organizmu. Nasze ciało wysyła nam jasne sygnały, dzięki czemu szybko możemy zareagować i zwiększyć ilość tej witaminy w naszej diecie. Oto niektóre z nich:

• szorstka skóra
• kruche i łamliwe paznokcie
• suche, łamliwe włosy
• wysypka skórna
• brak apetytu
• kurza ślepota
• zahamowanie wzrostu
• poczucie zmęczenia
• większa podatność na zakażenia
• bóle stawów
• powoduje złe samopoczucie
• pogorszenie wzroku
• trądzik pospolity
• łysienie plackowate

Nadmiar witaminy A

Jak powszechnie wiadomo nic w nadmiarze nie jest dobre i na pewno nam nie służy. Jak się okazuje możemy również „przesadzić” z ilością witamin w naszym organizmie, a mogłoby się wydawać, że powinniśmy spożywać ich jak najwięcej, bez umiaru.  Czym to się objawia i dlaczego nie jest to zdrowe dla naszego organizmu?

• zażółcenie  skóry
• krwawienie z dziąseł
• świąd skóry
• bóle głowy
• poczucie zmęczenia
• wypadanie włosów
• brak apetytu
• wymioty,  nudności
• powiększenie wątroby i śledziony
• u kobiet mogą również wystąpić zaburzenia związane z miesiączkowaniem

Zapotrzebowanie na witaminę A

Zarówno nadmiar jak i niedobór tej witaminy może prowadzić do pewnych schorzeń, chorób. Warto więc dowiedzieć się ile powinno wynosić nasze dzienne zapotrzebowanie na witaminę A.  Zależy ono od dwóch czynników, a mianowicie naszej płci i wieku.


Dane z tabelki mogą być bardzo przydatne jednak nie zawsze mamy wiemy ile retinolu znajduje się w poszczególnych produktach. Poniżej kilka przykładowych artykułów spożywczych  zawierających witaminę A oraz ilość retinolu, którą w sobie zawierają.

Zawartość w 100 g lub 100 ml produktu:

• Tran (18000)
• Wątróbka drobiowa (9700)
• Wątróbka wołowa (7280)
• Marchew (1650)
• Natka pietruszki (990)
• Masło (887)
• Jajko (770)
• Szpinak (707)
• Ser żółty (363)
• Mango (300)
• Morele (231)
• Koperek (209)
• Sałata (144)
• Pomidor (123)

Źródła witaminy A

Zdecydowanie lepszym pomysłem na przyjmowanie witaminy A jest czerpanie z jej źródeł, niż przyjmowanie jej w postaci suplementów. Znajdziemy są w takich produktach jak:

• pełne mleko
• wątroba
• tłuste ryby
• tran
• masło
• produkty mleczarskie
• marchew
• dynia
• szpinak
• jarmuż
• sałata
• koperek
• pietruszka
• śledzie
• winogrona
• awokado
• brukselka
• pomidory
• morele
• śliwki

Należy pamiętać o tym, aby w naszej diecie znalazło się miejsce dla witaminy A. Być może okaże się, że to właśnie jej niedobór był przyczyną naszych dolegliwości czy złego samopoczucia i tylko zwiększenie jej dawki będzie receptą na nasze problemy.  Istnieje wiele jej źródeł, dzięki czemu każdy jest w stanie znaleźć coś dla siebie. Pamiętajmy jednak, aby i w tym przypadku, nie przesadzać z ilością. Dobra dieta, to zbilansowana dieta.

Sandra Żyła