Wnioski z badań sugerują zrobienie prób klinicznych na temat efektywności podawania placebo

Z badań przeprowadzonych na Uniwersytecie w Southampton wypływa wniosek, że uczestnicy eksperymentów klinicznych nad lekami powinni być lepiej informowani o potencjalnych korzyściach i ewentualnych efektach ubocznych podawania placebo. Placebo tradycyjnie są traktowane jako pigułki „obojętne”, podawane w badaniach jako punkt odniesienia lub w celu zmierzenia efektów nowego, "aktywnego" leku.

We wspomnianych badaniach wykazano jednak, że placebo samo w sobie jest stworzone, aby wywołać istotne zmiany w zdrowiu pacjentów.

Uważamy, że zmiany zdrowotne związane z placebo powinny być lepiej przedstawione w literaturze prezentowanej pacjentom przed badaniami. Obecnie efekty te są w dużej mierze pomijane w ulotkach informacyjnych, podkreśla kierująca badaniami i wykładowca psychologii, dr Felicity Bishop.

Nie ma zgodności, czy pacjenci powinni być w pełni świadomi ewentualnych zmian zdrowotnych na skutek wszystkich zabiegów podejmowanych w procesie badawczym, zanim wyrażą zgodę na udział, kontynuuje dr Bishop.

Zespół badaczy, kierowany przez Uniwersytet w Southampton we współpracy ze Szkołą Medyczną z Harvardu oraz z Uniwersytetem z Północnej Arizony, przeanalizował treść ulotek informacyjnych dostarczonych 45 uczestnikom badań klinicznych, w których podawano placebo.

Analiza ulotek doprowadziła do pewnych kluczowych spostrzeżeń:

• Dużo więcej uwagi poświęcono docelowym efektom leczenia niż placebo.

• Leki docelowe było powszechnie nazywane "realnymi", "prawdziwymi" i koncentrowano się na nich. Placebo było rzadko wspominane, przeważnie w porównaniach do leku docelowego.

• Leki docelowe było często opisywane w odniesieniu do klasy leków i sugerowane były określone efekty, na przykład: antybiotyki (zwalczanie infekcji) lub statyny (obniżające poziom cholesterolu).

• Placebo było często opisywane w kategoriach negatywnych, jak np. "imitacja" lub "fałszywy".

• Ulotki podkreślały zarówno korzyści, jak i negatywne skutki, które mogą być wywołane przez leki docelowe, ale w dużej mierze ignorowały wszelkie potencjalne efekty placebo.

Co istotne, badania wykazały, że leki docelowe były przedstawiane jako ważniejsze niż placebo, poczynając od tytułów ulotek, poprzez opis przebiegu próby, a kończąc na wyjaśnieniu, co się stanie na końcu procesu.

Profesor instytutu Badania nad Zdrowiem na Uniwersytecie w Southampton, George Lewith powiedział: Ulotki w dużej mierze ignorowały przytłaczające dowody, że placebo może mieć znaczące i trwałe skutki dla ludzi. Może to wpływać na przekonania i oczekiwania ochotników, a w rezultacie na wyniki.

Studia w Southampton wykazały wyraźnie, że placebo może pomóc około połowie ludzi z przewlekłym bólem i może być pomocne przez długi czas później. Placebo działa poprzez uwolnienie naszych własnych, naturalnych substancji przeciwbólowych.

Naukowcy twierdzą, że ochotnicy w badaniach klinicznych powinni być lepiej informowani o zmianach zdrowotnych, jakie mogą wystąpić po podaniu placebo, bo w przeciwnym wypadku ich świadoma zgoda, będąca kluczem do udziału w badaniach, jest niewiarygodna.

Badacze są przekonani, że różne sposoby informowania o placebo, zarówno w ulotkach dla poddawanych badaniom, jak również dla prowadzących badania, muszą być rozwijane i testowane.