Efekt nocebo: doniesienia mediów mogą wywołać objawy choroby

Doniesienia mediów o substancjach, które mogą mieć szkodliwe działanie na zdrowie, u osób podatnych na sugestie wywołują objawy choroby, mimo że obiektywnie nie ma ku temu żadnych powodów. Tak wynika z badania nad elektromagnetyczną hipernadwrażliwością. Ludzie nią dotknięci donoszą, iż pojawiają się u nich pewne fizyczne objawy w wyniku ekspozycji na fale elektromagnetyczne (komórkowe telefony, maszty telefonii mobilnej, linie wysokiego napięcia, urządzenia Wi-Fi).

Objawy te to bóle i zawroty głowy, wrażenie pieczenia na skórze. Rezonans magnetyczny wykazał, że regiony mózgu odpowiedzialne za przetwarzanie bólu naprawdę są aktywne w takich przypadkach.

Dr Michael Witthöft z Johannes Gutenberg University Mainz mówi: - Mamy dowody na to, że tzw. elektromagnetyczna hipernadwrażliwość może być rezultatem efektu nocebo. U człowieka, który spodziewa się możliwych dolegliwości, faktycznie może pojawić się ból. Pokazujemy, w jaki sposób doniesienia mediów na temat zdrowotnych zagrożeń mogą wyzwolić efekt nocebo u nadwrażliwców.

Ma to dość nieciekawe skutki, ponieważ niektórzy ludzie porzucają pracę i wycofują się ze swojego środowiska z powodu swojej rzekomej nadwrażliwości. W ekstremalnych przypadkach przenoszą się do odlełych regionów, aby w ogóle nie mieć kontaktu z urządzeniami elektronicznymi.

Dr Witthöft podkreśla: - Testy wykazały, że ludzie, którzy utrzymywali, że są nadwrażliwi na fale elektromagnetyczne, tak naprawdę nie byli w stanie powiedzieć, czy rzeczywiście byli wystawieni na działanie jakiegokolwiek pola elektromagnetycznego. Ich objawy pojawiają się dokładnie w taki sam sposób, kiedy są eksponowani na pole prawdziwe i na rzekome.

Efekt nocebo zidentyfikowano w trakcie prób klinicznych nad lekami. U uczestników pojawiały się skutki niepożądane, nawet jeżeli zażywali placebo, a nie dany lek.

Dr Witthöft przeprowadził swoje doświadczenie na 147 osobach, które najpierw obejrzały dwa dokumenty w telewizji. Jedna grupa oglądała program o potencjalnym szkodliwym działaniu telefonów komórkowych i Wi-Fi na zdrowie. Druga grupa obejrzała reportaż na temat bezpieczeństwa w internecie.

Następnie wszystkich uczestników eksponowano na fałszywe sygnały Wi-Fi, mówiąc im, że są prawdziwe. Nawet jeżeli nie było żadnego promieniowania, u 54% uczestników pojawiły się charakterystyczne objawy (pobudzenie, lęk, utrata koncentracji, mrowienie w palcach, stopach i kończynach). Dwóch uczestników przerwało badanie, ponieważ ich objawy były tak silne.