Krótka historia przypraw: cynamon
Istnieje wiele odmian cynamonu, z których niektóre nawet nie smakują jak cynamon, tak jak cynamonowiec kamforowy (Cinnamomum camphora). Przyprawa ta pochodzi głównie z kory dwóch gatunków: cynamonu określanego jako prawdziwy albo cynamonowiec cejloński (Cinnamomum zeylanicum albo C. verum) i z cynamonowca kasja, nazywanego cynamonowcem z Chin albo cynamonowcem z Wietnamu, albo jeszcze cynamonowcem wonnym (Cinnamomum aromaticum albo C. cassia).
Metody zbioru są bardzo różne, w zależności od kraju. Na przykład, w Indiach i na Sri Lance, zbiera się pasma kory, które następnie suszy się na słońcu, podczas gdy w Wietnamie, ścina się drzewo jako materiał budowlany, a kora staje się produktem ubocznym. Obydwa typy cynamonu są sprzedawane w postaci proszku albo laseczek.
Poza smakiem, cynamonowiec cejloński odróżnia się od cynamonowca kasja przez aspekt bardziej blady i bardziej kruchy swoich laseczek. Na rynku generalnie możemy znaleźć kasję. Obydwa gatunki mają bardzo odmienny smak, kiedy je się porównuje, ale niewielu ludzi zna tę różnicę, ponieważ nieznane jest nawet istnienie obydwu gatunków. Różnica w smaku generalnie jest spowodowana zawartością olejków zapachowych, głównie cynamaldehydu (albo aldehyd cynamonowy).
Cynamon jest używany jako przyprawa do wielu dań. Zresztą, oberwując różne połączenia kulinarne, możemy stwierdzić powszechność używania przypraw, zarówno z punktu widzenia historycznego, jak i geograficznego. Przykład tarty jabłkowej jest bardzo wymowny: jabłonie i drzewa cynamonowe nigdy nie rosły na tych samych terytoriach. Dziwne jest więc, samo z siebie, że połączenie jabłko-cynamon stało się wręcz tradycyjne!
Zastosowanie medyczne
Cynamon ma dwa główne zastosowanie medyczne: jego olejek zapachowy ma bardzo duże właściwości antyseptyczne, a rozpuszczalna w wodzie część cynamonowca kasja ma mieć działanie hipoglikemizujące (zmniejszające poziom cukru we krwi).
Antyseptyczny
Może przypominacie sobie aferę z epidemią zatruć bakterią listeria w Quebeku? To właśnie tutaj działanie olejku zapachowego z cynamonu jako środka bakteriobójczego nabiera zupełnie innego wymiaru. W rzeczywistości, olejek zapachowy cynamonowy hamuje wzrost bakterii Listeria monocytogenes, tak samo jak i wielu różnych patogenów, wyjątkowo uciążliwych w przemyśle spożywczym (bakterie takie E. coli O157:H7; Legionella pneumophilia; Salmonella serotype Typhimurium DT104; a także grzyb Aspergillus niger), i to w wielu produktach: produkty mleczne, sok jabłkowy, produkcja zwierzęca.
Dane na temat tego działania są na tyle przekonujące, żeby wiele firm spożywczych zwróciło się w kierunku, jeśli to tylko możliwe, olejków zapachowych jako czynników konserwujacych. Przede wszystkim, warto wymienić tutaj firmę Häagen Dazs (lody czekoladowe) oraz Nature’s Path (wiele z jej płatków zbożowych), które używają olejku zapachowego z cynamonu zmiast produktów syntetycznych zazwyczaj odnajdywanych w tego typu produktach.
Inny interesujący punkt, wydaje się, że olejek zapachowy z cynamonu może być skutecznym środkiem przeciwko wszom głowowym.
Hipoglikemizujący?
Świat badawczy inwestuje wiele energii, aby odnaleźć odpowiedź na epidemię cukrzycy i otyłości, która w tym momencie panuje praktycznie na całym świecie. In vivo i in vitro, rozuszczalna w wodzie frakcja cynamonu (Cinnamomum aromaticum lub C. cassia) ma działanie naśladujące insulinę. Związkiem aktywnym ma być polimer flawonoidowy (polifenol), unikatowy dla cynamonu, który ma stymulować receptor komórkowy insuliny i ma zwiększać wrażliwość na nią.
Khan oraz jego współpracownicy (Khan A, Safdar M, Ali Khan MM I inni: Cinnamon improves glucose and lipids of people with type 2 diabetes. Diabetes Care) zrealizowali badanie kliniczne na 60 osobach (30 kobiet i 30 mężczyzn, w wieku średnio 52 lata), podzielonych na 6 podgrup, z których 3 otrzymywały placebo oraz 3 jedną dawkę cynamonu dziennie (cynamonowiec kasja: 1g, 3g albo 6g). Rezultaty przez nich uzyskane wykazują, że jedna dawka 1 g proszku z cynamonu jest wystarczająca, aby obniżyć glikemię.
Inne wskaźniki związane z syndromem metabolicznym również zostały poprawione:
- glikemia na czczo: redukcja od 18% do 29%;
- trójglicerydy: redukcja od 23% do 30%;
- cholesterol LDL: redukcja od 7% do 27%;
- cholesterol całkowity: redukcja od 12% do 26%;
- brak znaczących zmian w grupie placebo;
- brak znaczących zmian dla cholesterolu HDL.
Natomiast, działanie to jest kontrowersyjne, ponieważ badania nie zawsze są pozytywne. Na przykład, dwa inne badania kliniczne, przeprowadzone następnie, okazały się jedno pozytywne, a drugie negatywne. Dziwne.
Mimo że dane te nie są oszałamiające, to jednakże są one dość interesujące, na tyle, aby Pharmacist’s Letter (magazyn dla farmaceutów, pośród tych najpowszechniej czytanych w Ameryce) wspomniał, iż bezpieczenie jest zalecanie równowartości pół łyżeczki cynamonu dziennie, pod warunkiem, że poziom glikemii jest starannie obserwowany.
Aby podsumować jeszcze punkt wrażliwości na insulinę, badacze pochylili się nad kwestią innego wskaźnika związanego z odpornością na insulinę: syndrom jajników policystycznych. Małe pilotażowe badania wykazało, że konsumpcja jednego grama cynamonu w sposób znaczący poprawia wrażliwość na insulinę u kobiet dotkniętych tą chorobą.
Cynamon oraz jego bliski kuzyn, kasja, pozostają bardzo interesującymi przyprawami pod każdym względem. Kiedy jest zimno, czemu by nie włączyć do swoich zimowych wyjść ciepłego wina albo soku jabłkowego wzmocnionego laską cynamonu?
Aby zakończyć, dwa ostrzeżenia: istnieją rzadkie przypadki alergii na tę aromatyczną molekułę, która w wielkiej części odpowiada za smak, cynamaldehyd. Poza tym, laska cynamonu, którą niektórzy z nas tak bardzo lubią żuć, jest bardzo twarda dla szkliwa zębów i może powodować ścieranie zębów... dlatego lepiej nie przesadzać.
Komentarze do: Krótka historia przypraw: cynamon