Więcej pracować, mniej chorować!

Z szacunków WHO wynika, że za 40 lat co piąty mieszkaniec świata będzie miał więcej niż 60 lat. Starsi ludzie to coraz liczniejsza grupa społeczna. Czas stworzyć kompleksową politykę zdrowotną i społeczną nakierowaną na populację seniorów.

Starzenie się społeczeństw powinno nieść za sobą zmiany systemowe i w relacjach międzyludzkich. W krajach Europy Zachodniej już dziś funkcjonują rozwiązania i programy, które umożliwiają osobom starszym aktywny udział w życiu społecznym. W Polsce dopiero dojrzewamy do takich zmian, a w ich przeprowadzeniu pomóc mają rekomendacje, sformułowane w oparciu o wyniki największego badania populacji osób starszych PolSenior.

W badaniu PolSenior wzięło udział 5695 osób - 4979 respondentów w wieku 65 i więcej lat i 716 badanych w wieku 55-59 lat (grupa odniesienia). Głównymi celami było określenie stanu zdrowia i sprawności fizycznej osób starszych oraz analiza sytuacji społeczno-ekonomicznej. Na podstawie wyników opracowano rekomendacje do polityki społecznej, ekonomicznej i zdrowotnej realizowanej przez państwo.

Nowoczesna polityka skierowana do osób starszych powinna uwzględniać wewnętrzne zróżnicowanie tej grupy i oferować programy mające na celu podtrzymanie aktywności osób starszych i zapewnienie ich udziału w życiu społecznym.

Czy chcemy i możemy pracować dłużej?

„Ponad połowa badanych w wieku 55-59 lat odpowiedziała „tak” na pytanie, czy w przypadku osiągnięcia wieku emerytalnego byliby skłonni dłużej pracować. Ponad 27% z nich jest skłonna do uczestniczenia w kursach podnoszących kwalifikacje zawodowe” – powiedziała dr Małgorzata Mossakowska koordynator Projektu PolSenior.

Tylko, czy pracodawcy są przygotowani na przyjęcie osób po 60 roku życia?

Według rekomendacji Rady Naukowej Projektu PolSenior konieczne jest wprowadzenie dobrych praktyk zarządzania wiekiem w zakładach pracy i równego z innymi grupami społecznymi dostępu do rynku pracy. Wiedza i doświadczenia zawodowe osób starszych, powinno być wykorzystane najbardziej efektywnie jak to tylko możliwe. Prawo do zatrudnienia powinno być zagwarantowane wszystkim osobom starszym, które są gotowe kontynuować pracę zawodową po przekroczeniu wieku emerytalnego. Jednak, żeby seniorzy mogli pracować dłużej, muszą mieć na to zdrowie i siły. Niezbędne są więc zmiany również w polityce zdrowotnej.

Zmiany w polityce zdrowotnej

Należałoby zacząć od pogłębiania wiedzy na temat procesów towarzyszących starzeniu. Seniorzy świadomi, że pewne zmiany są nieuniknione, będą zapewne bardziej skłonni do dbania o siebie i swoje zdrowie. Według rekomendacji, zmiany powinny dotyczyć: profilaktyki, systemu opieki zdrowotnej i pomocy społecznej.

„Powinny zostać wprowadzone regularne badania przesiewowe z zakresu okulistyki, audiologii, kardiologii, stomatologii (szczególnie na wsi!), a także pod kątem depresji i otępienia, należy też monitorować zaburzenia chodu i upadki  – powiedział prof. Tomasz Grodzicki z Rady Naukowej Projektu PolSenior.

Z uwagi na zwiększającą się liczbę osób z chorobami typowymi dla wieku podeszłego konieczne jest zwiększenie liczby specjalistów z zakresu geriatrii i liczby zakładów opieki zdrowotnej o profilu geriatrycznym.
„Jesteśmy jednym z niewielu krajów w Europie, w których nie ma wystarczającej liczby geriatrów i specjalistycznych oddziałów geriatrycznych, jest to obszar do natychmiastowej poprawy” – apeluje prof. Andrzej Więcek, członek Rady Naukowej Projektu PolSenior.

Istnieje również potrzeba szkolenia pielęgniarek, fizjoterapeutów, psychologów i pracowników socjalnych z zakresu geriatrii, aby i oni byli w stanie szybko stwierdzać zagrożenia związane z wiekiem. Pozwoli to usunąć lub przynajmniej zminimalizować te zagrożenia, a co za tym idzie, obniżyć koszty leczenia i wydatki na opiekę długoterminową. Seniorzy chcą pracować dłużej, ale niezbędne jest, aby byli sprawni fizycznie i psychicznie.

„Konieczne jest zapewnienie wsparcia umożliwiającego rozwijanie różnych form aktywności, stworzenie systemu wczesnej rehabilitacji, zapobiegającej powstawaniu i pogłębieniu niepełnosprawności, stworzenie systemu wsparcia dla osób potrzebujących pomocy w czynnościach dnia codziennego i systemu zapobiegania i zwalczania przejawów wykluczenia społecznego, finansowego i cyfrowego” – podsumował prof. Piotr Błędowski, kierownik Projektu.

Organizując działania na rzecz poprawy jakości życia osób starszych, nie można pominąć mediów i osób publicznych, które odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu obrazu starości, a także programów przygotowujących do niej. Od nastawienia zarówno osób starszych, jak i ich otoczenia zależy nie tylko postrzeganie własnej osoby, lecz także kształtowanie przyzwolenia, a nawet mody na pewne zachowania prozdrowotne. Rekomendowane zmiany polityki zdrowotnej i społecznej, jeśli zostaną wdrożone, powinny sprawić, że sprawy ludzi starych znajdą się w centrum uwagi władz publicznych.

Więcej informacji: http://polsenior.iimcb.gov.pl/