SRY: gen wyjaśniający agresywność

Mężczyźni są bardziej agresywni niż kobiety, a zwłaszcza kiedy są zestresowani. Wszyscy o tym wiemy, ale pewnie niewielu z nas się zastanawiało, dlaczego właściwie tak się dzieje. Po prostu przyjmujemy to za pewnik. Ale teraz, badacze z Instytutu Księcia Henry’ego w Australii, przynoszą nam pewną podpowiedź: panie i panowie, oto gen nazwany SRY.

Gen ten jest znany ze swojego udziału w rozwoju jąder w okresie płodowym, a badacze właśnie wykazali, że może on odgrywać pewną rolę dla innych ludzkich narządów. I to narządów niezwykle istotnych, ponieważ tak ważnych jak serce i mózg. Kolejny ważny punkt: obydwa te organy związane są ze stresem.

Sex-determining Region of Y chromosome

To jest właśnie znaczenie tajemniczego skróty SRY. I ten fragment DNA, niesiony przez chromosom Y, jak zresztą można wywnioskować z jego nazwy, został zidentyfikowany jako odpowiedzialny za rozwój jąder w fazie płodowej.

Jądra są organem produkującym testosteron, a testosteron z kolei steruje zróżnicowaniem płciowym i odpowiada za powstawanie jednostek męskich.

Chromosomy Y z kolei jest właśnie chromosomem specyficznym dla płci męskiej.

Joohyung Lee z Instytutu Księcia Henry’ego oraz jego zespół, właśnie znaleźli nową rolę genu SRY. Albowiem, jak możemy przeczytać w artykule zamieszczonym w przeglądzie naukowym BioEssays, w sytuacji stresu, gen SRY ma wyjaśniać dlaczego mężczyźni reagują bardziej agresywnie niż kobiety, które zachowują się bardziej przyjaźnie.

Badania dotyczące reakcji fizjologicznych związanych ze stresem są liczne. Badacze prowadzą je od dawna, i to właśnie dzięki temu mogli do tej pory wykazać, że w sytuacji stresowej, gruczoły nadnerczy wydzielają między innymi adrenalinę (hormon z grupy katecholamin). Skutkiem działania adrenaliny jest na przykład przyśpieszone bicie serca oraz przygotowanie danej jednostki do walki albo do ucieczki (fight or flight response...).

Ale, australijscy naukowcy zastanowili się nad jeszcze jednym aspektem, którego poprzednie badania w ogóle nie poruszały, właściwie nawet nie wiadomo dlaczego: nad różnicą między płciami w odpowiedzi na stres. To prawda, żadne z wcześniejszych badań nawet się nie pokusiło o porównanie tych różnic.

A jednak, w przebiegu ewolucji, i kobiety i mężczyźni byli poddawani różnym presjom selekcji. A te presje odbijały się na poziomie biochemicznym i zachowawczym u każej płci.

Mniej hormonów stresu u kobiet?

Jak odkryli naukowcy z Instytutu Księcia Henry’ego, w sytuacji stresu u kobiet występują niższe poziomy hormonów katecholaminowych, w porównaniu do płci męskej. Natomiast, co bardzo ciekawe, u kobiet dochodzi również do wydzielania większej ilości estrogenów oraz opiatów, a to łagodzi agresywność.

Kolejne logiczne pytanie jest więc takie: skąd się biorą takie różnice? I, jak odpowiadają Australijczycy, odpowiedź ma przynosić, we własnej osobie, gen SRY. Albowiem, proteina, która z niego bierze swój początek, nie jest stwierdzana tylko i wyłącznie na poziomie jąder.

Australijscy naukowcy wykryli ją również w mózgu i w układzie sercowo-naczyniowym, między innymi. Co więcej, wykazali również, że proteina ta jest związana też z motoryką i dopaminą (dopamina to kolejny hormon z rodziny katecholamin, siostra adrenaliny).

Można więc przypuszczać, że gen SRY ma specyficzny wpływ na płeć męską, nie tylko w tkankach jąder, ponieważ wpływa on również na regulację funkcji serca oraz układu krążenia, a także na aktywność neuronalną mózgu. A serce i  mózg to dwa bardzo ważne czynniki reakcji stresowej, przypomnimy raz jeszcze.

Gen SRY ma sprzyjać produkcji adreanliny, a tym samym może modyfikować zachowania niektórych mężczyzn sprawiając, że ci stają się bardziej agresywni. Odkrycia te są bardzo ważne, choćby dla pacjentów z chorobą Parkinsona.

Australijczykom udało się udowodnić, że gen SRY częściowo wpływa również na motorykę (poprzez dopaminę), a więc może też okazać się, że odgrywa jakąś rolę w niektórych zaburzeniach neurologicznych ruchu. Choroba Parkinsona ma wiele przyczyny, z których większości nie znamy. Być może można teraz dopisać gen SRY do tej niepokojącej listy, jako potencjalnego podejrzanego...