Ślepota: lekarstwo 30 razy tańsze i równie skuteczne

Badanie przeprowadzone przez badaczy brytyjskich potwierdza, że lek Avantis i Lucentis są tak samo skuteczne w leczeniu ślepoty. Obydwa lekarstwa są aktualnie stosowane w terapii degeneracji plamki żółtej związanej z wiekiem. Jest to choroba oczu, która dotyczy w różnym stopniu miliona osób na całym świecie, bardzo poważnie grożąc im stałą ślepotą.

Dlatego właśnie sprawa obydwu leków jest tak bulwersująca, ponieważ chodzi tutaj o batalię zredukowanie kosztów leczenia w krajach zachodnich, bez jednoczesnego zmniejszania jakości tegoż leczenia.

Po pierwsze, lek Lucentis jest medykamentem, który podaje się co miesiąc, bezpośrednio do oka, i kosztuje on około 1 100 euro za dawkę. Jest on zatwierdzony przez władze zdrowotne.

Po drugie, lek Avantis, prawie dokładna kopia tego pierszego, i używana w ten sam sposób, kosztuje około ... 30 euro za dawkę. Lek ten nie uzyskał zatwierdzenia dla takiego wskazania.

Dzisiaj, ponieważ stale rośnie spodziewana długość życia, a wraz z nią liczba pacjentów, których dotyczy degeneracja plamki żółtej, lek Lucentis oznacza naprawdę wielkie koszty dla systemu zdrowia.

Działając pod presją ekonomiczną, brytyjskie władze zdrowotne zdecydowały się rozpocząć badanie, już cztery lata temu, które porównywało obydwa leki. W badaniu tym udział wzięło 610 pacjentów cierpiących na zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem. Połowa z nich była leczona Avastinem, a połowa Lucentisem.

Rezultaty tych prac zostały zaprezentowane w czasie kongresu naukowego na Florydzie, w dniu 6 maja. Jak stwierdzili badacze z Wielkiej Brytanii, leki te są całkowicie podobne pod kątem skuteczności, a także skutków ubocznych. Władze zdrowotne muszą więc tylko podjąć męską decyzję, żeby zatwierdzić Avastin tak, aby wszyscy cierpiący, którzy potrzebują tego leku, mogli skorzystać z jego właściwości, jednocześnie nie narażając swoich kieszeni na całkowite zrujnowanie.

A zaczęło się w latach 1990 ...

To właśnie w tym okresie badacz amerykański Judah Folkman wpadł na pomysł, że trzeba zaatakować czynniki wzrostu stymulujące naczynia krwionośne, VEGF, aby zniszczyć naczynia krwionośne danego guza, a tym samym samego guza.

Amerykańska firma Genentech opracowała więc przeciwciała przeciwko tym czynnikom wzrostu i sprzedała dwa patenty: jeden firmie Roche, która jest producentem Avastin; a drugi firmie Novartis, która sprzedaje lek Lucentis.

Lek Avastin jest zatwierdzony jako terapia przeciwko rakowi, przede wszystkim rakowi jelita grubego; lek Lucentis – jako lek przeciwko zwyrodnieniu plamki żółtej związanemu z wiekiem.

Mała uwaga: istnieją dwie postaci tej choroby. Postać sucha, która dotyczy 70% chorych i na którą nie ma lekarstwa. Oraz postać mokra, która charakteryzuje się powstawaniem naczyń krwionośnych za siatkówką w oku.

Badanie z 2006 roku potwierdziło, że Lucentis nie pozwala na degradację wzroku oraz poprawia ostrość widzenia w postaciach wilgotnych. Jest on zatwierdzony wszędzie, na całym świecie.

W tym samym czasie, amerykański oftalmolog, sam dotknięty zwyrodnieniem plamki żółtej i leczony na raka jelita grubego zauważa, że jego wzrok bardzo wyraźnie się poprawił po kilku dawkach Avastinu. Zadziwiający zbieg okoliczności.

Identyczne molekuły

Informacja bardzo szybko zostaje przekazana dalej, a Avastin – „na dziko” jest stosowany w Stanach Zjednoczonych do leczenia chorych, którzy progresywnie tracą wzrok. Dziesiątki  pilotażowych badań potwierdzają, iż lek działa w przypadku zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem.

Jeden mały zgrzyt: jedynym lekiem, który jest zatwierdzony w Europie i w Stanach Zjednoczonych, jest Lucentis. A laboratoria Roche tak naprawdę nigdy nie przejawiły chęci starania się o zatwierdzenie Avastinu w leczeniu oftalmologicznym.

Dzisiaj, kiedy jest coraz więcej dowodów na to, że obydwie molekuły są identyczne, zarówno pod kątem korzyści jak i ryzyka, co można zrobić?  Angielskie badanie, które ma ukazać się wkrótce w przeglądzie specjalistycznym Oftalmology, powinno zamnąć trwającą od lat debatę.

Następny krok należy do władz zdrowotnych. Oby postawiły go naprawdę szybko, dla dobra tracących wzrok pacjentów.