W natłoku codziennych obowiązków bardzo często zapominamy o zasadach prawidłowego odżywiania. Żywienie to nie tylko jedzenie, ale przede wszystkim mądre i racjonalne odżywianie się, czyli takie dobieranie i komponowanie posiłków, by dostarczały one organizmowi wszystkich składników pokarmowych uznanych za niezbędne do prawidłowego rozwoju.
Jedzenie jest częścią naszego życia, w związku z tym powinno ono dostarczać nie tylko przyjemności. Wybór właściwych produktów w naszej codziennej diecie ma ogromne znaczenie dla zapewnienia zdrowia, energii życiowej i dobrego funkcjonowania.
Słodkie napoje, ciasteczka, batoniki, to w wielu przypadkach główne produkty jakimi żywią się dzieci w ciągu dnia. Gdzie miejsce na wartościowe produkty, które dostarczają ważnych składników odżywczych, witamin i składników mineralnych? Niestety, nasze pociechy nie potrafią same określić co jest dla nich dobre i wybierają pożywienie, które w ich mniemaniu jest smaczne. Brak wiedzy w temacie zdrowego żywienia zarówno wśród dzieci jak i dorosłych niesie ze sobą poważne konsekwencje. Rodzice żyjący w pośpiechu nie mają czasu dla swoich pociech i nie kontrolują, co ich dziecko jada w ciągu dnia.
Okres, kiedy dziecko jest jeszcze małe, to najlepszy moment na naukę tego, co powinno jeść i pić. Tylko od rodziców zależy, czy ta nauka zakończy się sukcesem!
Na podstawie ogólnopolskich badań dotyczących sposobu żywienia i stanu odżywienia dzieci oraz obserwacji w codziennej praktyce najczęstsze błędy popełniane przez rodziców dotyczą sposobu karmienia oraz diety.
- Częstym błędem popełnianym przez rodziców jest stosowanie rozmaitych strategii, mających zachęcić dziecko do jedzenia, jak np.: odwracanie uwagi, namawianie, zagadywanie, robienie przerw, nocne karmienie, karmienie na siłę, karmienie w trakcie zabawy.
- Zbyt długie podawanie papek - zbyt długie karmienie papkami może spowodować niechęć do jedzenia i kłopoty z apetytem. Dziecko musi uczyć się gryźć.
- Zbyt wczesne wprowadzanie „dorosłych" dań - potrawy dla niemowlęcia i małego dziecka powinny być lekkostrawne, przygotowywane z produktów wysokiej jakości z niewielką ilością przypraw.
- Niewłaściwe przygotowanie dań dla niemowląt - im później maluch pozna smak słodki i słony, tym lepiej.
- Przekarmianie – posiłki są nieregularne, znacznie wydłuża się czas karmienia dziecka, dzieci spożywają zbyt dużą liczbę posiłków dziennie, nie licząc drobnych przekąsek.
- Nieprawidłowa dieta: za dużo bezwartościowych przekąsek, a za mało warzyw i owoców, produktów nabiałowych, które są kopalnią witamin i mikroelementów. Warzywa powinny być podawane do każdego posiłku. Owoce świetnie się sprawdzają jako przekąska lub deser. Świeże, kolorowe i ładnie podane mogą być znacznie atrakcyjniejsze (i zdrowsze!) dla dziecka niż ciastko.
Zobacz również:
Karmienie jest sytuacją, która stwarza dziecku i matce okazję nawiązywania szczególnego kontaktu, bliskości, wzajemnego dostrajania się i kształtowania więzi będącej fundamentem zdrowego życia psychicznego. Karmienie bywa też głównym sposobem okazywania miłości. Niektóre mamy wyniosły z domu przekonanie, że kochająca matka robi wszystko, by dziecko było najedzone. Łatwo więc wyobrazić sobie, co czują, gdy malec nie ma apetytu. Satysfakcjonujące karmienie stanowi dużą gratyfikację dla rodziców, jest potwierdzeniem ich kompetencji rodzicielskich. Dziecko, które odmawia jedzenia wzbudza silne emocje u swoich bliskich. Umiejętne reagowanie rodzica na sygnały głodu dawane przez dziecko, rozpoznanie kiedy jest syte, może być utrudnione lub zakłócone wieloma czynnikami.
Często tworzy się mechanizm błędnego koła:
Wolniejsze tempo jedzenia -> Frustracja rodziców i dziecka -> Negatywne skojarzenia z sytuacją karmienia -> Próby rozwiązania problemu -> Unikanie sytuacji karmienia -> Większe kłopoty z karmieniem.
Zaburzenia karmienia u najmłodszych dzieci stanowią jedną z głównych przyczyn konsultacji w praktyce pediatrycznej. Pediatrzy dostrzegają wzajemną zależność między procesem karmienia małych dzieci, fizjologicznymi reakcjami i interpersonalnymi relacjami między dzieckiem a matką. Dlatego też do diagnostyki i leczenia zaburzeń karmienia włączani są inni specjaliści – psycholodzy, logopedzi, dietetycy.
Karmienie jest procesem, który odzwierciedla umiejętności tak dziecka jak i rodzica. Od momentu urodzenia, waga dziecka bywa używana jako miernik bycia zdrowym i kompetencji rodzicielskich.Oczywiście podczas pierwszego roku życia początkowo dziecko jest całkowicie zależne od opiekuna, zdane na niego w aspekcie przyjmowania pokarmu, ale potem przez następne lata odbywa się swoista próba sił w relacji karmienia. Można powiedzieć, że rozwojowe zmiany odzwierciedlają wzrastającą u dziecka potrzebę autonomii.
Na szczęście coraz więcej rodziców zauważa, że ich dzieci nie odżywiają się prawidłowo, tzn. są zbyt wybredne, jedzą za mało, nie chcą spożywać bardziej złożonych posiłków lub jedzą „niezdrowe” i mało wartościowe produkty żywnościowe.
Problem zaburzeń karmienia, ze względu na narastającą skalę problemu wzbudza coraz więcej zainteresowania wielodyscyplinarnych zespołów specjalistycznych. Około 25% prawidłowo rozwijających się dzieci i aż 80% dzieci z problemami rozwojowymi doświadcza trudności w karmieniu.
Ze względu na negatywne bezpośrednie, a przede wszystkim odległe skutki zaburzeń karmienia należy dążyć do przerwania „błędnego koła” przyczynowo-skutkowego. Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie i odpowiednia terapia zaburzeń karmienia przy stałej współpracy całego zespołu specjalistów. Badania dotyczące sposobu żywienia i stanu odżywienia dzieci pozwalają nam poznać przyczyny zaburzeń karmienia i umożliwiają również postępowanie profilaktyczne.
Komentarze do: Psychologiczne aspekty karmienia dzieci