Prewencja HIV: agencja FDA patrzy przychylnym okiem na lek Truvada

Lek, który od dawna jest stosowany w terapii HIV, być może wkrótce zostanie pierwszym lekiem zatwierdzonym przez amerykańskie władze zdrowotne jako lek prewencyjny dla zdrowych ludzi, który chroni przed wirusem odpowiadającym za AIDS.

Agencja amerykańska Food and Drug Administration stwierdza: lek Truvada, produkowany przez Gilead Sciences, zdaje się być bezpieczny i skuteczny jako prewencja HIV. Codzienne zażywanie pigułki może oszczędzić pacjentom infekcji, która poważnia zagraża zdrowiu i życiu, a która wymaga leczenia przez całą resztę życia.

Panel ekspertów doradzający Food and Drug Administration stwierdził, iż Truvada powinna być zatwierdzona jako terapia prewencyjna dla ludzi, których dotyczy wysokie ryzyko zarażenia się HIV w wyniku stosunku seksualnego.

Ocenia się, że aktualnie około 1 200 000 Amerykanów ma HIV. Wirus ten atakuje układ odpornościowy, a jeżeli nie jest powstrzymywany lekami antywirusowymi, rozwija się w AIDS, która jest śmiertelną chorobą, nie pozwalającą ciału na zwalczanie infekcji. Jeżeli więc lek Truvada zostanie zatwierdzony, może oznaczać to prawdziwy przełom w ponad trzydziestoletniej wojnie, jaką toczymy z epidemią AIDS.

Co więcej, nie ma innych leków, które mogłyby zapobiegać infekcji HIV. Prace nad szczepionkami dopiero trwają.

Firma Gilead Science sprzedaje Truvadę od 2004 roku jako lek dla ludzi już zarażonych wirusem. Truvada w rzeczywistości to kombinacja dwóch starszych leków przeciwko HIV: Emtriva oraz Viread. Lekarze zazwyczaj przepisują te leki razem, ponieważ taka mieszanka znacznie utrudnia wirusowi reprodukcję, a pacjenci z niższymi poziomami wirusa w organizmie mają mniejsze objawy infekcji i są mniej zagrożeni AIDS.

Po raz pierwszy, badacze zauważyli, że Truvada może chronić przed zarażeniem HIV, w 2010 roku. Zdecydowano się więc przeprowadzić badanie, w którym wzięli udział zdrowi mężczyźni homoseksualni i biseksualni. Okazało się, że dzienne dawki Truvady ograniczały ryzyko infekcji u tych pacjentów o 44%, kiedy dodatkowo mężczyźni stosowali prezerwatywy i przestrzegali zaleceń lekarskich.

Inne badanie pokazało, że Truvada redukuje ryzyko infekcji o 75% pośród par heteroseksualnych, w których jedna osoba była już zarażona wirusem HIV.

Ponieważ Truvada jest już na rynku jako lek przeciwko HIV, niektórzy lekarze przepisują ją w ramach prewencji. Ale oficjalne zatwierdzenie ze strony amerykańskiej agencji ds. leków i żywności pozwoli firmie Gilead Sciences formalnie wprowadzić ten lek na rynek właśnie dla takiego wskazania.

Food and Drug Administration przypomina jeszcze, że pacjenci muszą bardzo starannie przestrzegać zaleceń odnośnie stosowania tego leku, w ramach prewencji. Jest to lek do codziennego użytku. W badaniach klinicznych, uczestnicy również mieli problemy z dokładnym przestrzeganiem zaleceń, a specjaliści są świadomi tego, że w realnym życiu może to wyglądać jeszcze gorzej.

Ronald Johnson, wiceprzewodniczący AIDS United mówi: jeżeli uda nam się zredukować liczbę nowych infekcji o 50 000 rocznie w tym kraju, będzie to znaczący krok do przodu.

Aczkolwiek, niektórzy eksperci wyrażają wątpliwości. Ich zdaniem, prewencja w pigułkach nie jest chemicznym ekwiwalentem prezerwatyw, które ich zdaniem pozostają najlepszą bronią przeciwko AIDS jaką mamy do dyspozycji. Poza tym, Truvada odniosła dość względne sukcesy jako prewencja u kobiet.

Badanie z zeszłego roku pokazało, że kobiety, które zażywały lek, były bardziej zagrożone infekcją niż kobiety zażywające placebo. Z tego też względu badanie to zostało bardzo szybko przerwane.

Naukowcy przypuszczają, że kobiety być może potrzebują większych dawek, aby prewencja była skuteczna. Niektórzy z kolei sądzą, że po prostu kobiety te nie przestrzegały zaleceń odnośnie zażywania leku.

Doktor Rodney Wright, dyrektor programu HIV w centrum medycznym Montefiore Medical Center w Nowym Jorku, a także przewodniczący fundacji AIDS Health Foundation, mówi: wiemy, że jeżeli dana osoba nie zażywa leku każdego dnia, nie będzie chroniona. Dlatego obawiamy się, że nieprzestrzeganie zaleceń w konsekwencji będzie oznaczało niewystarczającą protekcję na łonie populacji generalnej.