Medytacja: korzyści dla mózgu

Medytacja może zwiększać ilość połączeń między różnymi częściami mózgu. Ma ona w ten sposób zmniejszać zanik mózgu związany z chorobą Alzheimera, obserwowany u osób starzejących się. Badacze amerykańscy dokonali tego odkrycia porównując aktywność mózgową adeptów medytacji z aktywnością mózgową osób, które jej nie praktykowały.

Sztuczka? Użycie techniki obrazowania mózgowego przez rezonans magnetyczny, która pozwala na zwizualizowanie wiązek włókien nerwowych mózgu, naukowo nazywana „obrazowaniem tensora dyfuzji”.

Więcej istoty białej, przez dłuższy czas

Badacze w ten sposób mogli zaobserwować istnienie znaczących różnic między dwiema grupami w istocie białej mózgu. Istota biała jest złożona z wiązek włókien nerwowych, które wiążą różne części mózgu między sobą, aby mogły być przekazywane sygnały nerwowe.

Dlatego też, mózgi osób praktykujących medytację prezentowały nie tylko więcej wiązek, ale również były one (wiązki) bardziej gęste.

Aby zrobić analogię, można powiedzieć, że wiązki są jak przewody elektryczne. U osób medytujących, przewodów jest więcej i są one silniejsze. W ten sposób zapewniają większe i lepsze połączenie między różnymi częściami mózgu.

Różnice najbardziej zaznaczone zostały zaobserwowane w trzech miejsach: w ciele modzelowatym, które łączy obydwie półkule (lewą i prawą) mózgu, w układzie piramidowym, który łączy mózg z rdzeniem mózgowym, a także wiązki łączące płat czołowy (część przed mózgiem) z układem limbicznym (siedlisko emocji).

Co więcej, badacze w ten sposób zaobserwowali, że normalny spadek – związany z wiekiem – ilości istoty białej, był mniejszy u tych osób, które medytowały, niż u innych.

Dwie hipotezy: wrodzone czy nabyte?

Jak wyjaśnić te obserwacje? Zasugerowano dwie hipotezy. Z jednej strony, medytacja może działać korzystnie na układ immunitarny, co ma sprzyjać rozwojowi i utrzymaniu istoty białej, albo, przynajmniej, redukować jej spadek.

Z drugiej strony, jest również możliwe, że osoby, które praktykują medytację, mają, z zasady, inne mózgi niż pozostali. Mogą one być w rzeczywistości obdarzone większym połączeniem wiązek włókien nerwowych, co czyni je bardziej podatnymi na tego typu ćwiczenia mentalne.

Inne badania, z większą liczbą uczestników, i prowadzone przez dłuższy okres, będą niezbędne, aby określić precyzyjnie część wrodzoną i część nabytą w zwiększaniu połączenia neuronowego obserwowanego u adeptów medytacji.