Mały rozmiar płodu w czasie ciąży może oznaczać problemy z sercem w przyszłości

Badania opublikowane w BMJ zwracają uwagę na związek pomiędzy słabym wzrostem w ciągu pierwszych 3 miesięcy ciąży (pierwszego trymestru) a słabym zdrowiem serca w późniejszym życiu.

Tempo rozwoju człowieka jest najwyższe w pierwszym trymestrze ciąży, w czasie, którego formują się narządy krążenia i metabolizmu. Wzrost płodu w tym czasie zależy od wielu czynników, w tym wieku matki, pochodzenia etnicznego czy ciśnienia krwi. Różne problemy zdrowotne mogą być wskazywane poprzez wielkość płodu podczas pierwszego trymestru.

Czynniki ryzyka dla chorób serca

Holenderscy naukowcy przebadali 1184 dzieci, dzieląc je na grupy w zależności od ich wielkości w pierwszym trymestrze ciąży. W wieku 6 lat, dzieci były badane pod kątem czynników ryzyka chorób serca. Wiązało się to ze sprawdzeniem u dzieci wskaźnika masy ciała (BMI), zmierzeniu tkanki tłuszczowej, ciśnienia krwi, poziomu cholesterolu i stężenia insuliny.

Naukowcy odkryli, że dzieci, które były mniejsze jako płody miały znacznie większe czynniki ryzyka chorób serca od dzieci, które były większe w pierwszym trymestrze ciąży. Dzieci, będące mniejszymi jako płody miały większą tkankę tłuszczową, wyższe ciśnienie krwi i podwyższony poziom cholesterolu. Niska waga urodzeniowa i niewielki rozmiar we wczesnej ciąży nie są przyczyną przyszłych problemów z sercem same w sobie, ale są objawami czynników, które negatywnie wpływają na rozwój płodu w czasie ciąży. Naukowcy wciąż niewiele wiedzą o tym jak rozmiar płodowy może prowadzić do chorób serca, dlatego niezbędne są dalsze badania.

Autorzy badania twierdzą, że choć choroba serca może częściowo pochodzić z czynników wpływających na rozwój w czasie pierwszego trymestru ciąży, należy również brać pod uwagę czynniki, zależne od matki w okresie przed poczęciem, takie jak zła dieta, anemia czy palenie.

Potrzebne są dalsze badania, aby potwierdzić wyniki

Chociaż badanie ukazuje, że pierwszy trymestr jest ważnym etapem rozwoju sercowo-naczyniowego, należy pamiętać, że mały płód w tym czasie nie musi być skazany na rozwój chorób serca w późniejszym życiu. W rzeczywistości, czynniki ryzyka, które obserwowali naukowcy, były niskie i żadne z dzieci nie miało chorób serca. Badacze przyznają, że niektóre z ich wyników mogły pojawić się przez przypadek. W swoim podsumowaniu naukowcy twierdzą, że: „Duża liczba statystycznych testów, które zrobiliśmy może prowadzić do fałszywych wniosków. Niektóre z ciąż mogły być nieprawidłowo zaklasyfikowane, gdyż trudno było o dokładne informacje na temat wieku płodów, w momencie ich mierzenia.”

Profesor Vincent WV Jaddoe, współautor badania, powiedział: „To bardzo specyficzne badanie, pierwsze tego typu, skupiające się na wczesnej ciąży. Mogliśmy objąć nim stosunkowo niewielką liczbę pacjentów z dużego badania. Będziemy kontynuować te badania, aby replikować nasze ustalenia i zbadać zasadniczy mechanizm w innych grupach badawczych.”

Niezbędne są dalsze badania, które pomogą zrozumieć związek pomiędzy wielkością płodu w pierwszym trymestrze ciąży a ryzykiem chorób układu krążenia. Naukowcy do tej pory nie wiedzą również, jakie są długoterminowe konsekwencje tego związku. Jak przyznają: „Zanim przystąpimy do jakichkolwiek interwencji musimy głębiej zrozumieć siłę, charakter i mechanizmy badanej zależności.”

Marcin Wądołowski