Komórki skóry w małpim mózgu

Neurony wytworzone z komórek skóry? Operacja możliwa do przeprowadzenia już od kilku lat – naukowcy są w stanie przeprogramować komórki skóry w wyjątkowy typ komórek macierzystych, nazywanych pluripotencjalnymi. Indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste, bo taka jest ich pełna nazwa, mogą być następnie używane do wytwarzania każdego typu zróżnicowanych komórek, takich jak czerwone krwinki czy neurony.

W badaniu opublikowanym w Cell Reports, prof. Su-Chun Zhang z University of  Wisconsin w Madison przedstawia przełomowe odkrycie swojego zespołu: przeprogramowanie komórek skóry małpy w komórki nerwowe, a następnie ich transplantacja do mózgu zwierzęcia.

Badacze posłużyli się 3 makakami rezusami, chorymi na Parkinsona. Najpierw, pobrali od nich komórki skóry i oznaczyli je proteiną GFP, aby nadać im fluorescencji. Dzięki temu zabiegowi mogli je potem zidentyfikować pośród innych komórek obecnych w mózgu.

Potem przeprogramowali je w podstawowe komórki nerwowe i wszczepili do mózgów trzech małp.

Wyniki są obiecujące: prymitywne neurony, kiedy tylko znalazły się w mózgu, zaczęły przekształcać się w neurony normalne albo w komórki glejowe (inny typ komórek mózgu).

Po 6 miesiącach okazało się, że przeszczepione neurony miały normalny wygląd oraz charakterystyczne długie aksony.

Prof. Zhang mówi: - Mózg takiej małpy przypomina mózg normalny. Komórki dojrzały poprawnie i nie są komórkami nowotworowymi.

Jednak także ten wynik ma swoje ograniczenia: liczba przeszczepionych komórek nie jest wystarczająca, aby zapewnić produkcję komórek wytwarzających dopaminę, czyli neuroprzekaźnik, którego braku doświadczają chorzy na Parkinsona.

Z tego względu zachowania chorych małp nie poprawiły się mimo zabiegu.

Jedną z wielkich zalet tej techniki jest fakt, że wykorzystuje ona komórki własne pacjenta, co pozwala na ograniczenie ryzyka odrzucenia przeszczepu. Poza tym, brak raka po 6 miesiącach po implantacji jest bardzo zachęcającym wynikiem.