Czy człowiek stał się istotą dwunożną po to, aby nosić jedzenie w rękach?

Co zmusiło człowieka do powstania z czworaków i stanięcia na dwóch nogach? Ponieważ badacze nie mają do dyspozycji żadnych rozstrzygających śladów kopalnych, posłużyli się obserwacją naszych najbliższych krewniaków, czyli szympansów, aby spróbować odpowiedzieć na to pytanie.

Badania nad szympansami pokazują, że człowiek mógł się wyprostować, aby nosić jedzenie w rękach, a nie w zębach. Badania te zostały opublikowane w przeglądzie naukowym Current Biology.

Na ten temat stworzono już wiele teorii, a obserwacje szympansów proponują jeszcze jedną, którą zresztą jako pierwszy przedstawił w 1961 roku Hewes, stwierdzając, że pierwsi ludzie stanęli na dwóch nogach, ponieważ w ten sposób mogli przynosić więcej jedzenia.

Jest to hipoteza bardzo bliska tej, która stwierdza, że nasi przodkowie przeszli z chodu na czterech „łapach” do chodu na dwóch nogach, aby uwolnić swoje ręce i nosić w nich narzędzia.

Ostatnie obserwacje, zrealizowane przez badaczy z całego świata (angielscy, japońscy, portugalscy, amerykańscy...) są zdecydowanie inne. Obserwacje te bowiem pokazują, że wolne ręce służyć miały przede wszystkim do przenoszenia jedzenia.

Dwunożność pozwoliła uwolnić ręce?

Obserwacje te zostały przeprowadzone na szympansach w Bossou, w Gwinei. Badacze poddali swoje świnki doświadczalne różnym testom, w czasie których szympanse musiały szukać jedzenia różnego typu: owoce pestkowca afrykańskiego Elaeis guineensis, produkt dość banalny dla tych naczelnych, a także owoce leszczyny afrykańskiej Coula edulis, co jest produktem dość rzadkim.

Kiedy obydwa produkty były dostępne, szympanse miały tendencję do wybierania owoców leszczyny, a aby zgarnąć ich dla siebie jak najwięcej, stawały na tylnych łapach. Pozwalało im to nie tylko trzymać jedzenie w łapach, ale również w ... pysku.

Małpy również mogły sięgnąć po kamień, niezbędny do otwarcia owoców, pod jedną z ich stóp.

W przebiegu tego doświadczenia, szympanse cztery razy częściej przyswajały sobie dwunożność, w porównaniu do doświadczenia, gdzie miały do dyspozycji jedynie owoce pestkowca. Pokazuje to, że kiedy te naczelne mają do dyspozycji rzadkie produkty spożywcze, są w stanie podnieść się na dwie nogi, aby skorzystać z tego maksymalnie.

Prawdopodobne jest również to, że nasi przodkowie znaleźli się w tej sytuacji już kilka lat temu.

Hipoteza sawanny

Teza ta pozostaje jednak najbardziej akceptowalną dla wielu naukowców. Zakłada ona, że człowiek miał się wyprostować, aby zdominować wysokie trawy i nadzorować co się dzieje wokół niego.

Dwunożność miała również pozwolić między innymi na lepszą regulację ciepła ciała. Aczkolwiek, niewiele mamy szczątków kopalnych z tej epoki, a więc nie jesteśmy w stanie ustalić przyczyny tego wydarzenia. Obserwacje dokonane na naszych najbliższych krewnych są więc jakąś podpowiedzią, ale w dalszym ciągu mamy nadzieję, że znajdziemy lepsze informacje na ten temat.